Yeni Sayfa 1
﴿
اَلنَّصِيرُ ﴾
NASÎR
Yüce Allah şöyle buyurmaktadır: "O, ne güzel Mevlâ ve ne güzel yardımcıdır."[1]
Nasîr birçok anlama gelmektedir. Bu anlamların bir tanesi de yardım etmektir.
Nasîr, "Nasara" kök fiilinden türemekte ve mübalağa ifade etmektedir. Anlamı,
"Çokça yardım eden"dir. Araplar "Allah, düşmanına karşı ona yardım etti"
ifadesini sıklıkla kullanırlar. Nasîr'in çoğulu "Ensâr" (Yardım edenler)dir.
Şerîf ve Eşraf gibi. Aynı kökten gelen "İstinsar" kelimesi yardım istemek,
"Tenasere" ise, birbirine yardım etmek, yardımlaşmak demektir. Yine aynı kökten
türetilen "İntisar" kelimesi, taraf olmak, taraf tutmak, zulmedene galip
gelmek, ona karşı zafer kazanmak ve ondan intikam almak gibi anlamlara gelir.
Yüce Allah şöyle buyurmaktadır: "Zulme uğradıktan sonra hakkını alan
kimselerin aleyhine artık bir yol yoktur."[2]
Nasr, korumak ve savunmak anlamına da gelir. Kur'an, bu anlama şöyle işaret
eder: "Eğer O'na isyan edecek olursam Allah'a karşı kim beni savunur (korur?)"[3]
Şu mısralar da bu anlamı pekiştirmektedir:
Haram aylar girdiği zaman, terk et Temim topraklarını
Amir topraklarını savun (Koru)
Nasîr ismi, Mevlâ (destekleyen), Muğîs (yardım eden, imdada yetişen), Mücîb
(çağrıya cevap veren) gibi isimlerle aynı manaya delalet eder. aralarındaki fark
şudur: Nasr, daha çok birbirine denk veya denklikten üstün olan durumlarda
kullanılır. Kelime aynı zamanda, hazırlık yapmak, başarılı olmaya çalışmak,
gayret etmek, dayanmak ve direnmek gibi bazı gizli anlamlar da içerir. İmdada
yetişmek, daha çok sıkıntı anlarında kullanılan bir kelimedir. Hz. Peygamber
bir hadislerinde şöyle buyurur: "Bil ki, dayanmakla (sabretmekle) birlikte
zafer, sıkıntıyla birlikte kurtuluş, zorlukla birlikte kolaylık vardır."[4]
Yüce Allah, sabırla ilgili olarak şöyle buyurmaktadır: "Sabredin! Şüphesiz
Allah, sabredenlerle beraberdir."[5]
Yani zafer ve yardımı ile onlarla beraberdir.
Soru:
Nasr, yardım etmek anlamında olduğuna göre, "Eğer siz Allah'a yardım
ederseniz, O da size yardım ederâ¦"[6]
âyetini nasıl açıklayacaksınız? Zira ne sözlerle ne de fillerle O'na yardım
etmek caiz değildir. O'nun hakkında böyle bir şey nasıl düşünülebilir?
Cevap:
Bu soruya birkaç yönden cevap verilebilir. Şöyle ki:
1-
Bu âyet, "Eğer cihad ederek Allah'ın dinine yardım edersenizâ¦" anlamındadır.
2-
Bu âyet, "Eğer dualarla Allah dostlarına yardım edersenizâ¦" anlamındadır.
3-
Bu âyet, "Eğer Allah'ın gönderdiği peygambere yardım edersenizâ¦" anlamındadır.
Âyette Nasr sözcüğü Allah'a izafe edilmiştir. Bu, Allah'ın kendi dinine,
peygamberine ve dostlarına verdiği önemi vurgulamakta ve böylece onları
yüceltmektedir. Aşağıdaki âyette de, yoksulların gönlünü almak için borç almayı
kendisine izafe etmiştir: "Allah'a güzel bir borç verecek olan kimdir?"[7]
Nasîr isminin kök kelimesi olan "Nasr" sözcüğü, Kur'an'ın birçok yerinde fiil
yapısıyla ve genellikle Allah'ın kendileriyle yardım gönderdiği meleklere ve
mü'minlere izafet şeklinde geçer. Bu isim, Allah'ın fiilî sıfatları arasında
yer alır. Zafer anlamına da gelen Nasr sözcüğü, gerçekte, dostluk ve sevgiden
kaynaklanan yardımlaşmaları ve mü'minlerin düşmanlarına karşı elde ettikleri
üstünlüğü ifade etmek için kullanılır. Fenalıklar hususunda yapılan
yardımlaşmaları veya inkarcıların üstünlüklerini ifade etmek için bu sözcük
kullanılmaz. Bu yüzden kafirler mü'minleri yendiklerinde "Zafer kazandılar"
denmez, "Galip geldiler" denilir. Bu ince anlam, Kur'an ve hadislerde de
vurgulanmıştır. Yüce Allah şöyle buyurmaktadır: "Allah dileseydi, onları size
galip kılardı."[8]
Hz. Peygamber, âhir zamanda zorba imamlardan söz ettiğinde, onların inkarcılara
karşı "zafer kazanacak"larını haber vermiştir. Bu dönemde gelen Allah'ın
yardımı, dinini yüceltmek ve kelamını baki kılmak içindir. Zira Allah, günahkar
kimselerle dinini güçlendirebilir. Hz. Peygamber, bir hadislerinde bu gerçeği
şöyle ifade eder: "Elbette Allah, bu dini, facir (günahkar) kimselerle de
güçlendirir."[9]
Dolaysıyla "nasr" sözcüğü inkarcılar için kullanıldığında bu, zafer anlamında
değil galibiyet anlamındadır. Gerçekte bu sözcük bu anlamıyla yalnız mü'minler
için kullanılır. Hz. Peygamber'in zorba imamlar için kullandığı "Zafer
kazanacaklardır" sözü, "kendilerine dünyalık mal ve mülk verilecektir" anlamında
olabilir. Çünkü Nasr sözcüğü bazen, vermek anlamında da kullanılır. Araplar
"Unsurûnâ nasarakumullah" (Bana veriniz, Allah da size versin) derler.[10]
el-Halîmî der ki: "Nasîr, dostunu teslim etmeyeceğine ve onu yardımsız
bırakmayacağına güvenilendir."[11]
[1]
Enfal,
40.
[2]
Şûrâ,
41.
[3]
Hud,
63.
[4]
Tirmizî,
2516.
[5]
Enfal,
46.
[6]
Muhammed,
7.
[7]
Bakara,
245.
[8]
Nisa,
90.
[9]
Buhârî,
3062;
Müslim,
111.
[10]
Kurtubî, a.g.e.,
1/
319-320.
[11]
Beyhakî, a.g.e., s.
70.
Esmau'l-Husna
- Esmau'l-Husna
- İçindekiler
- Önsöz
- Kitap Hakkında
- ALLAH
- "Allah" Adının Bütün İsim ve Sıfatları Kapsaması
- "Allah" Kelimesinin Kökeni
- "Allah" Adı Türememiştir; Türediğini İddia Etmenin Amacı Nedir?
- "Allahümme" Kelimesinin Anlamı
- Basralı Dilbilimcilerin Cevabı
- EKREM-KERİM
- Ekrem'in Anlamı
- Kerîm'in Anlamı
- Ekrem Kerîm Arasındaki Fark
- Yüce Allah'ın Kerem Sahibi Oluşunun Göstergeleri
- EVVEL-AHİR-ZAHİR-BATIN
- Evvel ve'l-Âhir'in Anlamı
- Fahrüddin Râzî'nin Görüşü
- İbn Kayyim'in görüşü
- Bu İsimleri Bilmenin Sağladığı Yararlar
- BARİ
- Bu İsmi Bilmenin Faydası
- BASİT-KABIZ
- Bu İki İsmi Bilmenin Faydaları
- BAİS
- Bâ'is İsmini Bilmenin Faydası
- BAKİ
- Bâkî İsminin Anlamları
- BEDİ'
- BER
- Ber İsminin Çeşitli Anlamları
- Allah'ın İnsanlara Verdiği Özel Nimet Türleri
- Ber İsmini Bilmenin Faydaları
- BASİR
- Basar (Gözle Görmek) İle Basîret (Kalple Görmek) Arasındaki Fark
- Basîretin Dereceleri
- 1- İsim ve sıfatlarda basîret
- 2- Emir ve yasaklarda basîret
- 3- Sevap ve cezada basîret
- Allah'ın Basîr Adını Bilmenin Faydaları
- TEVVAB
- Tevvâb İsmini Bilmenin Faydaları
- Tevbeye Teşvik
- CAMİ'
- Bu İsmin Varlık Âlemindeki Delilleri
- Câmi' Adını Bilmenin Faydaları
- CEBBAR
- Kulun Ceberutlukla Nitelendirilmemesi
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- CEMİL
- Yüce Allah'ı En Güzel Bilmek
- Allah Güzeldir, Güzelliği Sever
- HAFIZ
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- HASİB
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- HAFİ
- Bu İsmi Bilmenin Faydası
- HAFİZ
- Hafîz İsminin Varlıklardaki Bazı Görünümleri
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- HAK
- Allah'ın Kudretinin Görüntüleri Ve Hak İsmini Bilmenin Faydaları
- HAKEM
- Bu İsmin Birçok Yüce Anlama Gelmesi
- Hükmün Türleri
- 1- Dinî hükümler
- 2- Varlık âlemiyle ilgili hükümler
- 3- Kaderî-kevnî hükümler
- Hakem İsmini Bilmenin Faydaları
- HAKİM
- Kitap ve Sünnette Hikmet ve Bu Sıfatı Kabul Etmeyenlere Cevap
- İnsanların Başına Gelen Belalar ve Bunlardaki Hikmetler
- Bu İsmi Bilmenin Faydası
- HALİM
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- HAMİD
- Allah'ın Kendi Zatını Övmesi ve Kulların O'na Hamd Etmesi
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- HAYY-KAYYUM
- Kulun, Allah'ın Kayyûm Oluşunu Bilmesinin Etkileri
- HAYİ-SİTTİR
- İbn Kayyim'in Allah'ın Hayâ Sıfatını Kabul Etmeyenlere Cevabı
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- HAFID-RAFİ'
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- HALİK-HALLAK
- Allah'ın Tek Yaratıcı ve Tek İlah Olduğunun İspatı
- HABİR-ALİM
- Alîm, Habîr ve Hakîm İsimlerinin Varlıklardaki Görünümleri
- Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
- ZÜ'L-CELALİ VE'L-İKRAM-CELİL
- Bu İsmi Bilmenin Faydası
- ZU'T-TAVL
- ZÜ'L-İNTİKAM-MUNTAKİM
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- RAZİK-REZZAK
- Allah'ın Kullara Verdiği Rızık
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- RAŞİD-REŞİD-MÜRŞİD
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- RAB
- Allah'ın Rab Oluşunun Çeşitli Görünümleri
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- RAHMAN-RAHİM
- Rahmân ve Rahîm'i Bir Arada Zikretmenin Faydaları
- Gerçek Rahmet ve Anlamı
- Dalalet ve Gazap
- "Allah'ın Rahmetinin Eserlerine Bak" Âyetinin Anlamı
- Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
- REFİ'
- Bu İsmi Bilmenin Faydası
- REFİK
- Bu İsmi Bilmenin Faydası
- RAKİB
- Kulun Allah'ın Gözetiminde Olduğunu Bilmesi (Murakabe)
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- RAUF
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- SÜBBUH
- SERİU'L-HİSAB SERİU'L-İKAB
- SELAM
- Selâm Sözcüğünün Gerçek Anlamı
- Allah'ın Selâm Olarak Nitelenmesi
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- SEMİ'
- Allah'ın Semî' İsmine İnanmanın Gereği
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- SEYYİD
- ŞAFİİ
- Bu İsmi Bilmenin Faydası
- ŞEDİDÜ'L-BATŞ-ELİMU'L-AHZ
- ŞEDİDU'L-İKAB
- ŞEKÜR-ŞAKİR
- Bu ismi bilmenin faydaları
- ŞEHİD
- "Şâhid Olarak Allah Yeter." Âyetinin Anlamı
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- SADIK
- Bu İsmi Bilmenin Faydası
- SABUR
- Sabır ile Hilm (Yumuşaklık) Arasındaki Fark
- Allah'ın Kullarına Sabrettiğini Gösteren Bazı Görüntüler
- Bu İsmi Bilmenin Faydası
- SAMED
- İbn Kayyim'in Allah'ın "Samed" İsmi Hakkındaki Anlamlı Sözleri
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- DAR-NAFİ'
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- ADL
- Hüküm ve Kaza (Yargı) Arasındaki Fark
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- AZİZ
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- AZİM
- Allah'ın Büyüklüğünün Anlamı
- AFÜV
- Allah'ın Affının Çeşitli Görüntüleri
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- ALLAM-ALİM
- Allah'ın Bilgisi İle Kulların Bilgisi Arasındaki Farklar
- Bu İsmi Bilmenin Faydası
- ALİ-A'LA-MÜTEAL
- Allah'ın Üstünlük Sıfatı ve Bu Sıfatı Kabul Etmeyenlere Cevap
- Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
- GAFİR-GAFFAR-GAFUR
- Kulun Günahtan Türeyen Üç İsmi Vardır
- Kur'an'da Mağfiret İle İlgili Bazı Âyetler
- Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
- GANİ-MUĞNİ
- Fakirlik ve Zenginlikte İnsanın Durumu
- Allah Katında Mükemmel Olan Varlık
- Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
- FATIR
- FALİKU'L-İSBAH-FALİKU'L-HARBİ VE'N-NEVA
- Bu İsimleri Bilmenin Faydası
- FETTAH
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- KAADİR-KADİİR-MUKTEDİR
- Allah'ın Kudretinin Bazı Görüntüleri
- Bu İsimleri Bilmenin Faydası
- KAHİR-KAHHAR-GALİB
- Allah'ın Varlıklar Üzerindeki Üstünlüğü
- Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
- KUDDUS
- Kuddûs Hakkında İbn Kayyim'in Açıklamaları
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- KARİB-MUCİB
- Allah'ın Kullarına Yakınlığı
- Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
- KAVİ-METİN
- Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
- KEBİR-MÜTEKEBBİR
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- KAŞİF-KAFİ-KEFİL
- Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
- LATİF
- Allah'ın Lütfünün Bazı Görüntüleri
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- MÜBDİ'-MUİD-MUHSİ-MUHİT
- Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
- MECİD
- Hamîd İle Mecîd Arasındaki Fark
- Hamîd ve Mecîd'in Etkileri
- Bu İsmi Bilmenin Faydası
- MUHSİN
- MUSAVVİR
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- MUHYİ-MÜMİT
- Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
- MELİK-MELİİK
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- MUİZ-MUZİLL
- Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
- MU'Tİ-MANİ'
- Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
- MUKADDİM-MUAHHİR
- Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
- MÜDEBBİR-MUKİT
- Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
- MENNAN
- Allah'ın Lütuflarından Bazı Örnekler
- Övülen ve Yerilen Minnet
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- MÜ'MİN-MÜHEYMİN
- Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
- MEVLA-VELİ
- Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
- NASİİR
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- VAHİD-EHAD-VİTR
- el-Vâhidu'l-Ehad'in Çeşitli Anlamları
- Kulun, Allah'ın Birliğine Şahitlik Yapması
- Kulun Tek Bir İlâha İbadet Etme İhtiyacı
- HADİ-MUDİL
- Bu İsimleri Bilmenin Faydaları
- VARİS
- VASİ'
- VAKİ'
- Bu İsmi Bilmenin Faydası
- VEDUD
- Allah'ın Kulunu Sevmesi
- Kulun Rabb'ini Sevmesi
- Bu İsmin Bazı İnce Anlamları
- Bu İsmi Bilmenin Faydası
- VEKİL
- Kur'an ve Sünnette Tevekkül
- Tevekkülün Konumu
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları
- VEHHAB
- Bu İsmi Bilmenin Faydaları