Tevekkül
Tevekkül
Tevekkül: Âcizlik gösterme,
başkasına güvenip dayanmak, Allah'a güvenme, O'nun hükmünün mutlaka meydana
geleceğine kesin olarak inanma ve alınması gereken tedbirleri almak anlamında
Kur'ânî bir terimdir. Târiften de anlaşıldığı gibi tevekkül; müslümanın,
yapacağı işlerde tüm zâhirî sebeplere sarılması, alınması gereken tedbirleri
alması, çalışıp çabalaması, ama gönlünü bunlara bağlamayıp sadece Allah'a
dayanmasıdır. Tevekkül, hiç bir zaman, çalışmayı ve sebebe sarılmayı terkedip,
"Allah'ın dediği olur" diyerek kenara çekilmek değildir (Fahruddin er-Râzî,
Mefâtihu'l-Gayb, Bulak 1289, 111, 122; Elmalılı M. Hamdi Yazır, Hak Dini Kur'an
Dili, VII, 5063, 5064). Nitekim Hz. Peygamber, devesini salıvererek Allah'a
tevekkül ettiğini söyleyen bir bedeviye "Onu bağla da öyle tevekkül et"
buyurmuştur (Tirmizî, Sıfatü'l-Kıyâme 60).
İslâm inancına göre; yaratıkların
bütün fiilleri, halleri ve sözleri Yüce Allah'ın kazâ ve takdîri ile meydana
gelir (Nureddin es-Sâbûnî, Mâtûridîye Akaidi, Terc. Bekir Topaloğlu, 161). Onun
için İslâm alınması gereken tedbirleri aldıktan sonra, insanlara ve aracılara
değil, sadece Allah'a dayanma anlamındaki bir tevekkülü emreder. Bir âyette
Allah Teâlâ şöyle buyurur: "Müslümanlar sadece Allah'a dayanıp güvensinler"
(3/Âl-i İmrân, 122). Hz. Peygamber de şu sözleri ile müslümanlara tevekkülü
tavsiye etmektedir: "Eğer siz Allah'a hakkıyla tevekkül derseniz, o sizi kuşu
rızıklandırdığı gibi rızıklandırır" (İbn Mâce, Zühd 14).
Hz. Ömer, Medine'de boşta gezen
bir gruba: "Siz necisiniz?" diye sordu. Onlar da: "Biz mütevekkilleriz" dediler.
Bunun üzerine büyük halife: "Hayır, siz mütevekkil değil, müteekkil (yiyici)lersiniz.
Siz yalancısınız, tohumunu tarlaya ekip sonra tevekkül edene mütevekkil denir"
dedi. Bu olay tevekkülden ne anlaşılması gerektiğini çok güzel ifade etmektedir.
Gerçek tevekkül güzel bir davranış, ahlâkî bir fazilettir. Cenâb-ı Hak,
müslümanlara tevekkülü emretmiş ve mütevekkil olanları sevdiğini haber
vermiştir:
"Bir de, daima diri olup, hiçbir
zaman ölmeyen Allah'a tevekkül et"
(25/Furkan, 58)
"Kim Allah'a tevekkül ederse, O,
ona yeter" (65/Talak,
31)
"Mü'minler, ancak o kimselerdir ki
Allah anılınca kalpleri ürperir, onlara Allah'ın âyetleri okunduğunda o âyetler
onların imanlarını artırır ve Rablerine tevekkül ederler"
(8/Enfâl, 2)
Tevekkül, müslümanların kadere
olan inançlarının bir sonucudur. Tevekkül eden kimse, Allah'a kayıtsız şartsız
teslim olmuş, kaderine râzı kimsedir. Fakat, nasıl kadere inanmak tembel tembel
oturmayı, herşeyden el etek çekmeyi gerektirmiyorsa, tevekkül de tembellik ve
miskinliği gerektirmez. Gerçek mütevekkil, çalışmadan kazanılamayacağını,
ekmeden biçilemeyeceğini, amelsiz Cennet'e girilemeyeceğini, ihlâsla ibâdet ve
tâatte bulunmadan Allah'ın rızâsına kavuşulamayacağını bilir.[1]
[1]
Şamil İslâm Ansiklopedisi, c. 6, s. 211.
FAKİRLİK-ZENGİNLİK
- FAKİRLİK-ZENGİNLİK .. Fakirlik; Anlam ve Mâhiyeti
- Fakirliğe Karşı Getirilen Çözümler
- 1) Çalışma
- 2) Zengin Hısımların Himâyesi
- 3) Zekât
- 4) İslâm Devletinin Diğer Gelir Kaynakları
- Fairliğin Mertebeleri
- Miskîn; Anlam ve Mâhiyeti
- Zenginlik .
- Fakirlik mi, Zenginlik mi Daha Hayırlıdır? .
- 1- Fakirlik Üstündür
- 2- Zenginlik Üstündür
- 3-Kefâf (orta yol) Üstündür
- el-Ğanî; Allah'ın Güzel İsimlerinden .
- Kanaat; Eldekiyle Yetinme .
- Zühd .
- Zühdün Kısımları
- Zühdün Yozlaştırılması
- Gerçek Zâhidlik
- Hz. Peygamber'in Geçim Temini ve Zühdü .
- Evlilik So asında Ticârî Meşgaleleri
- Alış-Verişleri
- Ticaretinin Prensipleri
- Maîşet Temini Açısından Ticâretin Önemi
- Allah, Helâl Rızık İçin Çalışanları Sever
- Ticaret, Ziraat ve Cihad
- En Hayırlı Kazanç; Kendi Eliyle Çalışıp Kazanma
- Başkasına Yük Olmadan Yaşamak; Helâl Maîşet Temini
- Maîşet Temini İçin Peygamberimiz Çobanlık da Yapmıştır
- Yaşadığı Sâde Hayat ve İsraftan Kaçınması
- Zühd ve Takvâsıyla Peygamberimiz .
- Hasır Üzerinde Yatması
- Sadaka Hususundaki Hassâsiyeti
- "Beni Hûd Sûresi İhtiyarlattı" .
- Âhirete Bakışı
- Hayırdaki Sür'ati
- Günlerce Aç ve Susuz Kalışı
- Hz. Peygamber ve Ashâbının Yaşayışlarındaki Fakirlik .
- Hz. Peygamber'in Ailesinin Maîşeti ve Sade Yaşayışı
- Peygamberimiz'in Çocuklarına ve Ev Halkına Karşı Tavırları
- Çocuklarını Ebedî Hayata Hazırlaması
- Hz. Fâtıma'nın Hizmetçi İstemesi
- O'nun Mutluluk Evinin Genel Atmosferi
- Rasûlullah'ın Cömertliği ve Tevâzuu . Keremden Bir Kesit
- Tevekkül
- İsrâf
- Kur'an'da İsrafın Mânâları
- Müsrif
- Cimrilik .
- Cömertlik .
- Sehâvet
- Cûd
- Îsâr
- Ticâret/Alış-Veriş .
- Alış-Verişin Şartları
- Ticârette Mübâdele Edilen Malın Kıymetli Olması
- Malın Özelliklerinin Belirli Olması, Gizli Bir Kusuru Bulunmaması
- Satılan Malın Mevcut Olması
- Mal ve Bedelin Belirli Olması
- Malın Teslim Alınması, (Kabz)
- Ticarette Kâr Sınırı
- Müslüman Olarak Alış-Verişlerde Dikkat Edeceğimiz Bazı Hususlar Vardır
- Çalıntı Olan Bir Malın Satılması Veya Piyasaya Sürülmesi de Câiz Değildir.
- İslâm Toplumunda Malların Fiyatlarına Sun'î Olarak Yapılan Müdâhaleler Asla Câiz Değildir.
- İslam Toplumunda Karaborsa (İhtikar) Haramdır.
- Malı Değerinin Altında Almak
- Ölçü ve Tartının Doğru Olması, Alışverişe Ailenin Karıştırılmaması
- Mal; Dünya Varlığı
- 1) Mütekavvim Mal
- 2) Gayri Mütekavvim Mal
- 3) Menkul Mal
- 4) Gayri Menkul Mal
- 5) Mislî Mal
- 6) Kıyemî Mal
- 7) Tüketime Elverişli (İstihlâkî) Mal
- 8) Kullanmaya Elverişli (İsti'mâlî) Mal
- Malı Koruma
- Kur'ân-ı Kerim'de Fakirlik ve Zenginlik .
- Hadis-i Şeriflerde Fakirlik ve Zenginlik .
- Tefsirlerden İktibaslar
- Kesb; Çalışıp Kazanma .
- Meslek Öğretimi
- 1- Rubûbiyet Dairesi
- 2- Ubûdiyet Dairesi
- Kurân'da Meslekî İhzâriyeler (Hazırlık ve Hazırlamalar)
- 1) Rızık Helâl ve Temiz Olmalıdır
- 2) Helâl Rızık , Emek Eseridir
- 3) İnsanlar Birbirlerine Muhtaçtırlar
- 4) Dünya İçin Talep Emri
- 5- Çocuğun Maddî İstikbalini Düşünme Fikri
- Meslek Konusunda Yüksek İdeal
- En Hayırlı Meslek
- Rızık, Azalıp Çoğalabilir mi? .
- Rızkın Genişlemesi ve Daralması
- Rızıktaki Farklılığın Hikmetleri
- Rızık Genişliği İmtihanı Karşısında Müslümanın Tutumu .
- Rızık Darlığı İmtihanı Karşısında Müslümanın Tutumu .
- İktisad; Harcamada Orta Yol
- İnsan İktisadın Dışında Kalabilir mi? .
- Menfaat
- Dünya Hayatı, Sizi Aldatmasın!
- Konuyla İlgili Geniş Bilgi Alınabilecek Kaynaklar