Fecir

İslam Toplumunda Karaborsa



İslam Toplumunda Karaborsa
(İhtikar) Haramdır.



 

Karaborsa, bir malın fiyatının
artması için piyasadan çekilmesi, stok edilmesi, satılmaması ve fiyatı artınca
satılmasıdır. Ticarette normal kâr helâldir. Fakat, ticaretin gayesi her ne
pahasına olursa olsun kâr, hele aşırı kâr elde etmek değildir. İslâm'ın haram
kıldığı aşırı kâr yollarından biri de karaborsadır. Karaborsanın insanlara pek
çok zararı vardır. Bunları şöyle sıralayabiliriz:

Piyasada sun'î darlık meydana
getirmek, tüketimi sun'î olarak artırmak, bu vesîleyle enflasyonu yükseltmek,
fazla fiyatla tüketicinin mağdur edilmesi, alıcı-satıcı arasındaki itimat, iyi
niyet, sevgi ve saygının ortadan kalkması... Birkaç kişinin aşırı para kazanması
için buna başvurması, günah sayılmıştır. Peygamberimiz karaborsacıyı şöyle
tehdid eder. "Pazara mal getiren rızıklandırılmış; ihtikar (stok ve
karaborsa) yapan lânetlenmiştir." (İbn-i Mâce, Ticaret, 6).

İhtikâr dînen haramdır. Bazı
müctehidler ihtikarın sadece insan ve hayvan yiyeceklerinde olduğunu kabul
etmişlerdir. Yukarıda geçen hadîste ise genel bir ifade vardır; yani insanın
bütün ihtiyaçlarını içine almaktadır. Buna göre yiyecek maddesi dışında kalan
diğer ihtiyaç maddeleri de, karaborsacılığın sınırı içine girmektedir. Çiftçinin
ürettiği malı bekletmesi ise ihtikar değildir. Çiftçi emeğini değerlendirmek
için bekletebilir. Fakat o mala aşırı bir ihtiyaç duyulursa piyasaya sürmesi
daha iyidir.