Fecir

Fetih



Fetih; Şefkat Hareketi

 

Fethin sözlük anlamı; kapalılığın giderilmesi,
açma, yol gösterme, hüküm verme, zafer ve gâlibiyettir. Kelimenin ilk karşılığı
olan "kapalılığın giderilmesi" Râgıb'a göre iki şekilde olabilir:

Fizikî kapalılık ki, kapının açılması, yolun
açılması, gözün açılması, sınırın, ülkenin, toprağın açılması bu cümledendir.

Mânevî kapalılıktır ki, bu da zihnin açılması,
aklın açılması, kalbin açılmasıdır (Müfredât, s. 383).

Fethin kavramsal alanını îmâ eden bir anlamına
daha şâhit oluyoruz: Kaynağı olan bir suyun kendi yatağını bularak serbestçe
akması (İbn Manzur, Lisânu'l-Arab, IV, s. 3338). Evet, bu son anlam gâliba
fethin mâhiyetini de ele veriyor. Kaynak, evreni kudret elinde tutan yüce güç;
su, o gücün insanın mutluluğu için gönderdiği mesaj; suyun aktığı yataksa, İslâm
mesajının ilk aktarıcısı Rasul'den başlayıp o mesajın ulaştığı her insan. İşte
fetih, İslâm adlı bu hayat suyunun, inkârın harâretiyle kuruyup çöle dönmüş
insan yüreğine yürümesi için aradaki engellerin kaldırılarak kanalın açılması
işlemidir.

İslâmî literatürde fetih, insana İslâm adlı
mutluluğu ulaştırmak için insanla İslâm arasındaki engeli kaldırmak gâyesiyle
yapılan cihadın amaçlarıyla; istilâ ve tegallüb gâyesiyle yapılan işgal
savaşının amaçlarının özündeki derin farkı vurgulamak için kullanılmıştır. Cihad
kavramıyla savaş kavramı arasında nasıl bir nitelik farkı varsa, fetih
kavramıyla işgal kavramı arasında da öylesine bir fark mevcuttur. İslâm dünyevî
ve seküler olan savaş ve işgal kavramlarını hem içerik, hem yöntem, hem de form
olarak tamamen reddedip onların yerine ahlâkî ve kutsal boyutları olan cihad ve
fetih kavramlarını yerleştirmiştir.

İşte bu nedenle İslâm sırf dünyevî egemenlik,
toprak işgali ve insan esâreti amacına ulaşmak için yıkım, ölüm, kan, kıtâl ile
gerçekleşen savaşın yerine; toprağı, toplumu ve insanın akıl ve yüreğini
mutluluğa açmak/fetih için her türlü zihnî (ictihad), kavlî (dâvet), kalbî (duâ
ve istiğfâr) ve fiilî çabayı/cihadı yerleştirmiştir.

Fetih, Kur'an'da çeşitli türevleriyle birlikte
38 yerde kullanılır. Evlerin kapılarının açılması, gök kapılarının açılması,
belâ kapılarının açılması, nimet ve bereket kapılarının açılması, iman ve küfür
toplumunun arasının ayrılıp hüküm verilmesi, Bünyamin'in yükünün, Ye'cûc ve
Me'cûc'un önünün açılması, Cehennem ve Cennet kapılarının açılması, Kıyâmet gibi
anlamlarda kullanılmıştır. Fetih, 4/Nisâ, 141; 5/Mâide, 52; 32/Secde, 28; 57/Hadîd,
10; 61/Saff, 13; 110/Nasr, 1; 48/Fetih 18, 27; 2/Bakara, 76, 89; Fetih 1
âyetlerinde zafer, gâlibiyet ve yüreklerin imana açılması anlamında
kullanılmıştır. Bu âyetlerin hiç birisinde fetih; salt toprak işgali, siyasal,
askerî ve ekonomik egemenlik anlamında kullanılmamıştır. Bu, belki "nasr"
sözcüğüyle ifâde edilmiştir.