Yeni Sayfa 1
* Dağa
Çekilmek:
Fitneye karışmamak, dışında kalabilmek için
hadislerde ifade edilen bir tedbir de dağa çekilmektir. Fitneye karışmamaya
teşvik hususunda beyan edilen: "...Fitne sırasında yatan oturandan; oturan
ayakta durandan... daha hayırlıdır..." hadisinin Ebu Bekre tarafından rivayet
edilen veçhinde, bir adam Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)'a sorar: "Ey
Allah'ın Resulü, bu durumda ne yapmamızı emredersin?" Hz. Peygamber (aleyhissalâtu
vesselâm)'in ona verdiği cevap şudur: "Kimin dağda develeri varsa onların peşine
düşsün, kimin de davarı varsa, davarlarının yanına gitsin. Kimin de (ekim)
arazisi varsa o da çiftinin başına çekilsin...."
Buharî ve Müslim tarafından kaydedilen bir
rivayette "dağa çekilme" keyfiyeti te'yid edilir: "Müslüman kimseye, en hayırlı
malın davar olacağı zaman yakındır. fitnelerden kaçarak, dinini kurtarmak için
dağların yağmur düşen otlak yerlerini takip etmek üzere peşine takıldığı davar
onun en hayırlı malıdır."
Müslim'de Ebu Bekre'den gelen rivayette
daha vazıh olarak: "...Haberiniz olsun, fitne iner veya vukua gelecek olursa,
devesi olan, devesine; davarı olan davarına; arazisi olan arazisine iltihak
etsin..." denir.
Fitne sırasında inzivayı teşvik eden
hadislerden biri de taarrüb ile alakalı rivayettir. Göçebe Araplara katılarak
onlar arasında ikamet mânasına gelen taarrüb daha ziyade, hicret ederek
Medine'ye yerleştikten sonra, geldiği kabileye geri dönerek tekrar göçebeleşmek
durumuna düşenler için kullanılan bir tabirdir. Hz. Peygamber (aleyhissalâtu
vesselâm), göçebe hayattan sonra şehirlileşen bu kimselerin tekrar eski hayata
dönmelerini kesinlikle yasaklamış, ancak fitne anında müsaade etmiştir: "Hicret
ettikten sonra tekrar bedeviyete (eski göçebe hayata) dönen kimseye Allah lanet
etsin, fitne zamanında dönenler bundan hariçtir. Zîra göçebelik (bedeviyet),
fitne bulunan yerde ikametten hayırlıdır." Hz. Peygamber'den bu maksadla izin
alanlar meyanında Seleme tu'bnu'l-Ekva'ın ismi geçer.
Bu bahsi kaparken şu noktayı belirtmede
fayda var: İmam Azam tarafından da fitne sırasında karışmayıp eve çekilme gereği
hususunda te'yid edilen hükme Bedayi'de Kâsânî tarafından şu ihtirazi kayıt
konmaktadır: "Bu hüküm, hususi bir vakitle alakalıdır. Bu da, fitnecilerle
savaşa çağıran imamın bulunmadığı vakittir. Böyle bir imam varsa ve (cihada)
çağırıyorsa icabet etmek farzdır."[1]
[1]
İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları: 13/379-380.
FİTNE
- FİTNE-FİTEN ..
- b- Sosyal ve Ahlâkí Fitne 1- İşkence ve Zulüm;
- Zulüm, İşkence ve Azap
- Modern Fitne Odakları
- 15- Cimrilik Artar
- 4- Öldürmektense Ölmeyi Tercih Etmek
- FİTNE. a- Fitne Kelimesinin Anlam Sahası
- 2- Belâ ve Sınama
- Fitne; Anlam ve Mâhiyeti
- FİTNENİN VASIFLARI
- 16- Asiller Öldürülür, Meydan Adilere Kalır
- * Fitnede Mudafa-i Nefis
- b- Olumlu Anlamıyla Fitne
- 3- Karışıklık ve Kargaşa
- Olumlu Anlamıyla Fitne
- 1- Fitne Yavaş Gelişir
- 17- Fitnede Gençler Rol Oynar
- 5- Dilini Tutmak
- c- Fitnenin Kur'an'daki Anlamları
- 4- Dünya Ni'metleri;
- Kur'an-ı Kerim'de Fitne Kavramı
- 2- Fitne Bir Kere Çıktı Mı Sonu Gelmez.
- 18- Katl (Öldürme) Vakaları Artar
- 6- Kalben Kerahet
- A- Allah'a Nisbetle Fitne
- 5- Mal ve Çocuk;
- Fitnenin Kur'an'daki Anlamları
- 3- Giren Çıkamaz.
- 19- Teşkilatlar Adına Öldürme.
- 7- Mal Ve Evlatça Hiffet
- 1- Peygamberlerin Denenmesi
- D- Hadislerde Fitne Kavramı
- Allah'a Nisbetle Fitne
- 4- Fitne , Fikrî Gruplaşmadır
- 20- Emniyet Ve Güven Kalmaz
- 8- Silah Edinmemek
- 2- Müslümanların Denenmesi
- E- Fitnenin Ortaya Çıkışı ve Zararları
- Peygamberlerin Denenmesi
- 5- Yalan Artar
- 21- Ölüm Aranır
- * SAHABE VE FİTNE HAREKETLERİ
- 3- İnsanların ve Toplulukların Denenmesi
- FİTNE.
- Müslümanların Denenmesi
- 6- Gerçeklerin İstismarı
- 22- Ganimet (Devlet Malı) Helal Addedilir
- Fitnede Sahabe'nin Tutumu.
- 4- Ni'met veya Külfetle Deneme
- FİTNE.
- İnsanların ve Toplulukların Denenmesi
- 7- Herkes Kendi Görüşünü Beğenir
- 23- Fitnenin Girmedigi Ev Kalmaz
- 1- Fitne Hâdiselerini Sahabeler Çıkarmadı
- 5- Sabır ve Sebat Fitnesi
- Yoldan Çıkarıcı Fitneler
- Nimet veya Külfetle Deneme
- 8- Cehalet Artar
- 1- Fitnede Sabır
- 2- Sahabeler Fitneye Katılmadı
- B- Şeytana Nisbetle Fitne
- Fitne ile Sapma
- Sabır ve Sebat Fitnesi
- 9- Şaşkınlık
- 2- Fitnecileri Yalnız Bırakmak
- Cemel Vakası
- C- İnsanlara Nisbetle Fitne
- İmtihan Olarak Fitne
- Şeytana Nisbetle Fitne
- 10- Din-Sultan Ayrılığı
- 3- Uzlet
- Fitneye Karışan Sahabeler
- 1- Münafıkların Fitnesi
- Fitneye Düşürme Gayreti
- İnsanlara Nisbetle Fitne
- 11- Din Lafta Kalır
- * Eve Çekilmek
- 3- Ashab'ın Katıldıgı Fitneler Üzerine Birkaç Mütalaa
- 2- İnkârcıların Fitnesi
- Fitne Çıkartmak ve Kuran'daki Karşılığı
- Kur'an'da Fitne Sayılan Davranışlar
- 12- Dinin Tatbikatı Zorlaşır
- * Dağa Çekilmek
- Sahabelerde Ölçü
- C- Fitne Sayılan Davranışlar a- Diní Açıdan 1- Küfür-Şirk;
- Müminlerin Çekişmesi Fitneye Sebep Olur
- Hadis-i Şeriflerde Fitne Kavramı
- 13- İrtidat Artar
- * Terk-i Diyar Etmek
- Sahabeler Arasındaki Muharebelerin Mahiyeti Ve Hikmeti
- 2- Allah'ın Hükümlerinden Yüz Çevirme
- Fitne Unsurları
- Fitnenin Ortaya Çıkışı ve Zararları
- 14- Zenginlik Artar
- İnziva Ve Uzletin Fazileti