Fecir

Umrenin Hükmü



Umrenin Hükmü:



 

Farz oluşu hususunda alimler, ihtilafa
düşmüşlerdir. İmam Şafii ve İmam Ahmed'e göre umre, hac gibi ömürde bir sefer
farzdır. Buna delil olarak da, Kur'an'da "Haccı ve Umreyi Allah için
tamamlayın."[1]
Emir şeklinde gelmiş olmasıdır demişlerdir.[2]



Yukarıda zikredilen ayet bizden zahiren haccın
şartlarını yerine getirmemizi batinen (görünmeyen yönüyle) de bu vazifeleri
yaparken ihlasla sadece bunları allah emrettiği için onun rızası gözetilerek
yapılmalı; ticaret, riya ve maddi menfaatlardan uzak durulmalıdır.[3]

Bir hadis-i şerifte: "Haccı ve umreyi peşi
peşine yapınız. Bu ikisi körüğün; demir altın ve gümüşün pasını yok ettiği gibi
fakirliği ve günahları yok eder."[4]

Hadisi şerifte öncelikle haccın ifa edilmesini
ve ondan hemen sonra yani peşi peşine umrenin yapılması emredilmiştir.[5]

İmam Ebu Hanife ve İmam Malik'e göre ise, umre
yapmak sünnettir. Sünnet olduğuna dair ise şu delilleri zikretmişlerdir. Hz.
Peygamberden rivayet edilen meşhur  "İslam beş esas üzere bina edilmiştir"

[6]
hadisinde hac zikredilirken umre zikredilmemiştir. Başka bir hadiste ise
"Hac vaciptir, umre ise tatavvu'dur." Yani sünnettir, buyurdu.[7]
Bu ihtilafın sebebi görüldüğü gibi rivayet edilen çeşitli hadislere
dayanmaktadır.

Hacca veya umreye gidenler birden fazla umre
yapabilirler. Ancak bazıları gece gündüz demeden onlarca defa umre
yapmaktadırlar, bu konuda biraz aşırı gitmektedirler. Halbuki daha çok tavaf
edilmesi tavsiye edilmiştir, her Mescid'l-Harama'a girişte imkan varsa vakit
namaz vakitlerini dışında ise tavaf yapılması sünnettir. Çünkü Kabe'yi
selamlama, Kabe'yi tavaf etmedir.

Hacca gidenler mutlaka umre görevini de yerine
getirerek dönerler, önemli olan husususun bu görevin şeklen yerine getirilmesi
değildir, içerdiği mana önemlidir. Çünkü hem hac ve hem de umrenin vecibeleri,
tamamıyla sembolik bir takım fiillerden oluşmaktadır.

Her sembolün bir veya birkaç anlamı vardır.
Mekke-i Mükerremede binlerce peygamberin hatıraları, binlerce sahabenin ve
evliyanın anıları vardır. Bu bölge tamamen peygamberler iklimiyle kuşatılmıştır.
Onun için önemli olanın, peygamber ikliminden feyz alarak, kendi nefsinde gerçek
hicreti, gerçek değişimi yaparak dönmektir.

 



[1]
Bakara, 2/196



[2]
Ebi Muhammed b. Ahmed b. Muhammed İbn Kudame,
y.y., ts., el-Muğni, III/201



[3]
Muhammed Reşid Rıza, el-Menar, Beyrut, ts., II/217



[4]
Tirmizi, Sünen Kitabu'l-Hac, 2; Nesai, Sünen,
Kitabu'l-Hac, 6



[5]
Yahya b. Şeref el-Nevevi, el-İdah fi Menasıkı'l-Hac ve'l-Umre,
Tahkik; Abdulfettah Hüseyn Rave el-Mekki, Beyrut, 1997 s. 93



[6]
Muhammed b. Muhammed b. Ahmed İbn Rüşd,
Bidayetü'l-Müctehid fi Nihayetü'l-Muktesid,  Beyrut, ts. II/159-160



[7]
İmam Beyhaki, IV/348; İmam Şafii, Müsned, I/281
Hadis no: 737