Fecir

HARAM



HARAM-HELÂL
 
Haram; Anlam ve Mâhiyeti
 
Haram,
sözlükte, yasaklama, mahrum etme anlamlarına gelir. Haram, dince yapılması yasak
olan şeydir. Herhangi bir şeyi yemek, bir fiili yapmak, bir davranışta bulunmak,
bir sözü konuşmak dince yasaklanmış olabilir. Yükümlünün böyle şeylerden mahrum
edilmesi, yani bunların ona yasak edilmesi ‘haram' kelimesiyle ifade edilmektir.
Dinimiz, inanan insanlara
birtakım şeyleri yapmayı emreder, bazı şeyleri yapmayı da yasaklar. Bunlara
emirler ve nehiyler (yasaklar) denir. Yapılmaması istenen şeyler haram veya
mekruhtur. Yapılması istenen şeyler de farz veya vâciptir, ya da sünnettir.
Kavram olarak haram; şâri'nin (şeriat koyucunun) bir şeyin yapılmamasını kesin
ve bağlayıcı bir tarzda istemesidir. İnsan dünyaya denenmek için gönderilmiştir.
Kişi kendi isteği ile iyi veya kötü olabilir; İtaat edebilir veya isyan
edebilir; İnanıp şükreden bir kul olabilir, kâfir olup nankörlükte bulunabilir.
Rabbimiz insana iyiyi de kötüyü de Peygamberi ve Kitabı aracılığıyla
bildirmiştir. Kur'an, doğruyu ve yanlışı göstermiştir. İman eden kimse,
Kur'an'ın emir ve yasaklarını yerine getirmekten sorumludur. İman etmenin
mantığı ve gereği, inanılan dinin emirlerini yapmak, yasaklarından kaçmaktır.
Rabbimiz kullarına bazı şeyleri
yapmalarını, bazı şeyleri yapmamalarını söylüyor. Bu bir taraftan Allah'a
bağlılığı, O'nu sevmeyi, O'na itaatı gösterdiği gibi; diğer taraftan da yararlı
şeyleri kazanmayı, zararlı şeylerden kurtulmayı da beraberinde getirir. Allah,
insana faydalıyı, güzel şeyleri emretmiş, zararlı olan şeyleri de yasaklamıştır.
İslâm'ın bütün emirlerinde insan için hayır/fayda, bütün yasaklarında da
şerler/zararlar vardır.
Kişi emirlere
uyduğu, yasaklardan kaçındığı müddetçe imanın gereklerini yerine getirmiş,
Allah'a hakkıyla itaat etmiş, Allah'ın Rabliğini doğrulamış, kendini
kötülüklerden arındırmış ve şeytanın yoluna gitmediğini göstermiş olur.
Haramlar, insanları çirkinliklerden ve onları aşağılık şeylerden korumak için
konulmuştur. Haramlara uyma şuuru kişiyi koruyan, kişinin nefsini temizleyen,
kişiyi olgunlaştıran en güzel yoldur.