Fecir | Konular | Kitaplar

Çocuklarına Bağışta Adil Davranmamak.

Çocuklarına Bağışta Adil Davranmamak

Çocuklarına Bağışta Adil Davranmamak

İnsanlardan bazıları hibe
etmede ve bağışta çocuklarından bir kısmını diğerlerinden kasıtlı olarak ayrı
tutarlar. Bu çocuklardan birinin -hastalık, borç gibi nedenlerden dolayı-
ihtiyacı olup diğerlerinin olmaması, ya da örneğin Kur'an ezberine karşılık onu
ödüllendirmesi, iş bulamaması, kalabalık bir aileye sahip olması, ilim talebiyle
meşgul olması ve benzeri sebepler gibi şer'i bir gerekçe yoksa racih olan görüşe
göre haram kılınmış bir davranıştır.[1]
Babanın, çocuklarından birine
şer'i bir gerekçeyle bağışta bulunurken, diğer bir çocuğunun da bağışta
bulunduğunun ihtiyacı gibi bir ihtiyacı olması durumunda ona da aynı şekilde
bağışta bulunmaya niyet etmesi gerekir. Bunun en genel delili Allah Teâlâ'nın şu
kavlidir:
"Adil davranın! Bu takvaya
daha yakın olandır. Ve Allah'tan hakkıyla korkun." (Maide: 5/8)
Bu konuyla doğrudan alakalı
delil ise Numan İbni Beşir'den (r.a.) gelendir: Babası onu Rasûlullah ‘a
(s.a.v.) götürür ve şöyle der:
"Ben, bu oğluma bir köle
bağışladım"[2]
Rasûlullah (s.a.v.) şöyle der:
"Bütün çocuklarına aynısını
bağışladın mı?"
Babası; "Hayır" deyince,
Rasûlullah (s.a.v.):
"Onu geri al" buyurur.[3]
Başka bir rivayette de
Rasûlullah (s.a.v.) şöyle buyurur:
"Allah'tan hakkıyla korkun
ve çocuklarınız arasında adil davranın."
Numan İbni Beşir dedi ki:
(Babam) döndü ve verdiğini geri aldı. Bir rivayette de Rasûlullah (s.a.v.) şöyle
buyurur:
"Öyleyse beni şahit tutma.
Çünkü ben haksızlığa şahitlik etmem."
Erkeğe -mirasta olduğu gibi-
iki kadın nasibi verilir. Bu, İmam Ahmed rahimehullah'ın görüşüdür.
Bazı ailelerin haline bakan,
babaların Allah'tan korkmadan çocuklarından bir kısmını verdiği bağışlarla
diğerlerinden üstün tuttuğunu görür. Böylelikle, birbirlerinden nefret
etmelerine neden olur. Aralarına kin ve düşmanlık sokar. Örneğin; birine
amcalarına benzediği için verir, diğerine dayılarına benzediği gerekçesiyle
vermez. Veya iki eşinden birinin çocuklarına diğerlerinin çocuklarına
vermediğini verir. Birinin çocuklarını özel okullara gönderirken diğerinin
çocuklarını göndermez. Bu ayrım kendisine dönecektir. Çünkü çoğunlukla,
kendisine verlimeyen çocuk ileride babasına iyi davranmaz. Bağışta, çocukları
arasında ayırım yapan kişiye Rasûlullah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:
"Onların, sana karşı iyi
davranmada eşit olmaları seni sevindirmez mi?"[4]



[1]
Bu konuda genel olarak, çocuğun gücünün yetmemesi ve babanın imkanının
olması durumunda nafaka türünden yapılan bağış mübahtır. (Abdulaziz b.
Abdullah)

[2]
Yani kendisinin olan bir köleyi ona karşılıksız olarak verir.

[3]
Buhari Bkz. Fethu'l-Bari: 5/211.

[4]
Ahmed, Müsned: 4/269; Bkz. Sahihu'l-Müslim, Hadis no: 1623.
Muhammed Salih el-Müneccid,
İnsanların Önemsemediği Sakınılması Gereken Haramlar, Karınca Yayınları:
49-50.