Fecir

Eski Ahit



Eski
Ahit'te Hz. İbrâhim'in Doğum Yeri:



 

Hz. İbrâhim'in doğduğu yerin neresi
olduğu sorusu her zaman için üzerinde tartışılan bir konu olmuştur.
Hıristiyanlar ve Yahûdiler Hz. İbrâhim'in Güney Mezopotamya'da doğduğunu
söylerlerken, İslâm dünyasındaki yaygın kanı, İbrâhim peygamberin doğum yerinin
Urfa-Harran civarı olduğudur. Eldeki bazı yeni bulgular, Yahûdi ve Hıristiyan
tezlerinin tam olarak doğruyu yansıtmadığını göstermektedir.

Yahûdiler ve Hıristiyanlar, Hz.
İbrâhim'in doğum yerinin Güney Mezopotamya olduğunu söylerlerken dayanakları,
Tevrat'tır. Tevrat'ta Hz. İbrâhim'in doğum yerinin Güney Mezopotamya'daki Ur
şehri olduğu söylenmektedir. Hz. İbrâhim, bu şehirde doğup büyüdükten sonra
Mısır'a gitmek için yola çıkmış, Türkiye sınırları içinde bulunan Harran
bölgesini geçerek uzun bir yolculuk sonunda Mısır'a varmıştır.

Oysa yeni bulunan bir Eski Ahit
nüshası, bu bilginin doğruluğu hakkında ciddi şüphelerin oluşmasına yol açmıştır.
Zira bugüne kadar bulunan en eski Eski Ahit nüshası olarak kabul edilen MÖ 3.
yüzyıla ait bu Yunanca kopyada, "Ur" şehrinin ismi bile geçmemektedir. Bugün
birçok Eski Ahit araştırmacısı, "Ur" kelimesinin bir yanlış yazılma veya
sonrÂdan eklenme olduğunu söylerler. Buna göre Hz. İbrâhim, Ur şehrinde doğmamış,
belki de hayatında hiç Mezopotamya bölgesine gitmemiştir.

Ayrıca şu bilinmektedir ki, zaman
içinde bazı yerlerin isimleri ve kapsAdıkları bölgeler değişebilmektedir.
Günümüzde Mezopotamya ovası dendiği zaman, herkes kabaca Fırat ve Dicle
nehirlerinin arasında kalan Irak topraklarının güney kesimlerini anlamaktadır.
Oysa günümüzden 2000 yıl önce Mezopotamya olarak tanımlanan yer, daha kuzeyde,
neredeyse Harran'ı da içine alan ve Türkiye topraklarına kadar uzanan bir
bölgeydi. Bu Sebeple Eski Ahit'te yazan Mezopotamya Ovası ifâdesinin doğru
olduğunu kabul etsek bile günümüz Mezopotamyası ile 2000 yıl öncesinin
Mezopotamyası'nın aynı yerler olduğunu düşünmek yanlış olacaktır.

Hz. İbrâhim'in doğum yeri olarak
gösterilen Ur şehri hakkında ciddi şüpheler ve anlaşmazlıklar varsa da, Hz.
İbrâhim'in yaşadığı yerin Harran ve çevresi olduğu konusunda bir fikir birliği
vardır. Hatta Eski Ahit üzerinde yapılacak kısa bir inceleme, burada bile Hz.
İbrâhim'in doğum yerinin Harran olarak gösterildiğine dair bazı ifâdeler ortaya
çıkartır. Örneğin Eski Ahit'te Harran bölgesine "Aram bölgesi" ismi
verilmektedir (Tekvin, 11/31 ve 28/10). Hz. İbrâhim'in soyundan gelen kişilerin
ise kendilerini bir "Arami'nin oğlu" olarak tanıttıkları söylenmektedir. (Tesniye,
26/5) Hz. İbrâhim'in bir Arami olarak tanınıyor olması, onun bu bölgede hayatını
sürdürdüğünü göstermektedir.

Nitekim İslâmi kaynaklarda da Hz.
İbrâhim'in doğum yerinin Harran ve Şanlıurfa olduğu yönünde güçlü bir kanı
vardır. "Peygamberler şehri" olarak nitelendirilen Şanlıurfa'da Hz. İbrâhim'le
ilgili birçok hikaye ve efsane bulunmaktadır.