Fecir

d




d- Çocukların Anne
ve Babalarına Karşı Görevleri

 

Çocuklar anne ve babalarına itaat etmeli ve
iyilikte bulunmalıdırlar: "Biz insana, ana-babasına iyilik yapmasını da
tavsiye ettik." (31/Lokman, 14). Çünkü bir çocuğun yetişip büyümesinde en
büyük fedakârlığı, anne ve baba gösterir. Çocuklar anne ve babalarına karşı
saygı ve şefkat göstermeli, istediklerini yerine getirmeli, onları memnun
etmelidir. "Ana-babaya güzellikle muâmele edin, eğer onlardan biri veya ikisi
senin yanında ihtiyarlık hâline ulaşırsa sakın onlara "öf" bile deme, onları
azarlama, ikisine de iyi ve yumuşak söz söyle" (31/Lokman, 14). "Rabbin
şunları kesin olarak buyurdu: Ancak O'na ibâdet edin, ana-babaya ihsan ve iyilik
yapın. Birisi yahut ikisi de yanında ihtiyarlarsa sakın onlara "öf" bile deme,
onlara darılma ve yüzlerine bağırma, ikisine de ikram et ve tatlı söz söyle.
İkisine de merhamet besleyerek tevâzu göster ve de ki: ‘Rabbim ikisine de
merhamet et, onlar beni küçükken nasıl terbiye etmişlerse sen de her ikisine
merhamet et." Rabbiniz gönlünüzdekini daha iyi bilir. Ana-baba haklarında iyilik
ederseniz Allah size mağfiret eder. Çünkü O, günaha tevbe edenleri muhakkak
affedicidir." (17/İsrâ, 23-25).

Abdullah bin Mes'ud diyor ki: "Peygamber
(s.a.s.) Efendimize: "Allah'ın katında en sevgili amel hangisidir?" diye sordum,
Peygamber (s.a.s.): "Vaktinde edâ olunan namazlardır" buyurdu. "Namazdan
sonra hangisi daha sevgilidir? dedim. "Ana-babaya iyilik etmektir"
buyurdu. "Sonra hangisidir?" dedim. "Allah yolunda cihaddır" buyurdular.
(Buhârî, Mevâkît 5, Cihad 1, Edeb 1, Tevhîd 48; Müslim, İman 137-139; Tirmizî,
Salât 14, Birr 2; Nesâî, Mevâkît 51)

Çocuklar anne-babaları hakkında kötü
konuşmamalı, onlara saygılı davranmalı,  vasiyetlerini yerine getirmeli,
dostlarına ikramda bulunmalıdırlar: "Ey Rabbimiz kıyâmet günü, beni,
anne-babamı ve bütün mü'minleri mağfiret eyle. " (14/İbrâhim, 41) diye duâ
etmelidir.

Bâliğ olan çocuklar ana-babalarının yatak
odalarına her zaman izin alarak girmelidirler. Bâliğ olmayan küçükler de şu üç
vakitte ana-babalarının veya başkalarının odalarına izin ile girmelidirler:
Sabah namazından önce, yani yataktan kalkıp giyinileceği zaman; öğle uykusu
sırasında ve yatsı namazından sonra yatılacağı zaman. Çünkü bu vakitler
karı-koca arasında mahrem vakitlerdir. Allah Teâlâ, bütün mü'minlere bunu
çocuklarına öğretmelerini emretmiştir (24/Nûr, 58).

Hz. Peygamber, "kime iyilik edeyim?" diye soran
bir sahâbîye şu karşılığı vermiştir: "Ananıza (bunu üç defa tekrarlamıştır)
sonra babanıza, sonra en yakın olanlara" (Buhârî, Edeb, 2; Müslim, Birr, 1,
2; Ebû Dâvud, Edeb, 120). Yine Peygamber Efendimiz "Anne Cennet kapılarının
ortasındadır" (Ahmed bin Hanbel, V/198); "Cennet annelerin ayakları
altındadır" (Nesâî, Cihad, 6) buyurmuştur.

Çocuklar ana-babalarına karşı daima saygılı
olmalı, onlara karşı tatlı dilli, güler yüzlü davranmalıdırlar. Ana-babanın
bütün söylediklerini Allah'a itaatsizlik söz konusu olmadıkça, dinlemek ve kabul
etmek gerekir. Her işte onların rızâsını almaya çalışmalıdır. Onların
hizmetlerini kendi hizmetinden önce görmelidir. Öldüklerinde de onları rahmetle
anmak, onlar için hayır duâ etmek, hayır yapmak, vasiyetlerini yerine getirmek
gerekir.

Allah'a şirkten sonra en büyük günah ana-babaya
itaatsizliktir. Ana baba İslâmî emirleri yerine getirmede ve yasaklardan
kaçınmada titizlik göstermiyorlarsa ve hatta kâfir iseler bu onların ana-baba
olmalarından doğan haklarını ortadan kaldırmaz. Dolayısıyla onlara Allah'a isyan
teşkil etmeyen hususlarda itaat etmek ve her zaman iyi davranmak gerekir.