1
1) Dua:
"Gerçek dua, yalnızca O'na yapılır. O'ndan başka
dua ettikleri ise, kendilerinin hiç bir isteğini yerine getiremezler. Onların
durumu tıpkı ağzına gelsin diye suya avuçlarını uzatan kimseye benzer. Oysa su
onun ağzına gelmez. İşte kafirlerin duası böyle boşa gitmektedir."
(Ra'd: 13/14)
"Rabbiniz buyurdu ki: Bana dua edin, ben de
duanızı kabul edeyim, Şüphesiz bana ibadeti büyüklüklerine yediremeyenler
yakında hor ve hakir olarak cehenneme gireceklerdir."
(Mü'min: 40/60)
Allah Teala kullarının, yalnızca kendilerine dua
etmelerini emretti ve dua ettikleri zaman da kabul edeceğine dair söz verdi. Bu
da duanın ibadet olduğunu gösterir. Üstelik dua ibadetlerin en üstünüdür. Bu
ayetler gösteriyor ki Allah Teala kendisine dua edilmesinden hoşnut olur.
Rasulullah (s.a.v.) şöyle buyuruyor:
"Allah'tan istemeyen (dua etmeyen) kimseye Allah
kızar."[1]
"Dua ibadetin beynidir."[2]
Ayet-i kerime duanın da ibadetten olduğuna
delildir. Çünkü bu böyle olmasaydı, yüce Allah'ın "Şüphesiz bana ibadeti
büyüklüklerine yedirmeyenler..." diye buyurmak yerinde olmazdı. Her kim yüce
Allah'tan başkasının güç yetiremediği bir hususu Allah'tan başkasından dua edip
isteyecek olursa, o kimsenin dua ettiği varlık ister hayatta olsun, ister ölmüş
bulunsun müşrik ve kâfir bir kimse olur. Bir kimsenin bir başkasına; Ey filan
bana yemek yedir, ey filan bana su içir gibi sözlerle, hayatta olan bir kimsenin
güç yetirebileceği bir şeyi istemesinde ise bir sakınca yoktur.
Böyle bir işi ölmüş ya da gaib (hazır olmayan)
dan isteyen bir kimse ise müşriktir. Çünkü ölü ya da hazır olmayan (gaib) bir
kimsenin böyle bir işi yapmasına imkan yoktur. Onun böyle dua etmesi, o kimsenin
kainatta bir tasarrufunun bulunduğuna inandığının delilidir. Böylelikle bu kişi
müşrik olur.
[1]
Tirmizi, İbn Mace; Ziyaeddin el-Kudsi, İşte Tevhid, Hak Yayınları: 15.
[2]
Tirmizi'nin bu lafızla rivayet ettiği sened zayıftır. Alimler hakkında
konuşmuşlardır. Ancak hadisin sahih bir senedle rivayet edilen lafzı şu
şekildedir: "Dua ibadetin ta kendisidir." Bunu Buhari, Edebü'l-Müfred:
7714; Ebu Davud: 1479; Tirmizi: 3432; İbn Mace: 3828; Ahmed, Müsned: 4/267;
Hakim, Müstedrek: 1/419'da rivayet etmişlerdir. (Muhammed b. Salih
el-Useymin, Üç Esas, Guraba Yayınları: 61)
İbadet
- İBÂDET.. İbadet Nedir?.
- a) Allah'tan Yardım Dilemek
- d) İnsan, Mekân Ya Da Bunların Dışındaki Mahluklardan Kendilerine Sığınılması Mümkün Olan Şeylerle İstiazede Bulunmak
- b) Bir Menfaatin Sağlanmasında, Ya Da Bir Zararın Önlenmesinde, Ölü Bir Kimseye Güvenip, Dayanmak Şeklindeki Gizli Tevekkül
- İbâdet, Hayatın Tüm Alanlarını Kuşatır
- Kur'an'da İbâdet
- b) Mahluktan Gücünün Yetebileceği Bir Husus Hakkında Yardım İstemek
- 5) Kurban Kesmek
- c) Tevekkül Ettiği Başka Kimsenin Tasarruflarında Mertebe İtibariyle Kendisinden Daha Yüksekte, Tevekkül Edenin Mertebesinin İse Ondan Daha Aşağıda Olduğuna İnanarak Tevekkül Etmek
- Allah'a İbâdet
- İbadetin Kur'an'daki Anlamları
- c) Gücü Yetmeyen ve Huzurda Bulunan Bir Yaratılmıştan Yardım İtemek
- Zebh Çeşitleri
- d) Tevekkül Edenin, Tasarruf Ettiği Hususlarda Vekaletin Caiz Olduğu Alanlarda, Başkasını Vekil Tayin Etmek Suretiyle Tevekkül Etmesi
- Namaz, Tüm İbâdetler İçin Prototiptir
- İbâdetle ilgili Bazı Âyetler
- d) Mutlak Olarak Ölülerden Ya Da Hayatta Bulunan Kimselerden Gerçekleştiremeyecekleri Ve Gaybi Bir İş Hakkında Yardım İstemek
- a) Kendisi Adına Kesim Yapılanın Ta'zim Edilmesi, Onun Önünde Zilletin Açıklanması Ve Ona Yaklaşmak Maksadı İle İbadet Olarak Yapılan Kesim
- 10) İnâbe (Allah'a Yönelmek)
- Herhangi Bir Eylem Nasıl İbâdet Olur?.
- İbadet Kimin Hakkıdır?.
- e) Şanı Yüce Allah'ın Sevdiği Bir Takım Amel Ve Halleri İleri Sürerek Yardım İstemek
- b) Misafire İkram, Düğün Yemeği Ya Da Buna Benzer Bir Maksatla Yapılan Kesim
- Teslimiyet Çeşitleri a) Kevni Teslimiyet
- Allah'tan Başkasına İbâdet
- İbadetin Dereceleri
- 3) İstiğase (Medet Beklemek)
- c) Etini Yemek Suretiyle Faydalanmak Yahut Ticaretini Yapmak Ve Buna Benzer Bir Maksatla Kesim Yapmak
- b) Şer'i Teslimiyet
- Allah'tan Başka Tapılan Varlıklar
- İnsanın Yaratılış Gayesi
- İstiğase Çeşitleri
- 6) Adak Adamak
- 11) Sevgi
- Allah'tan Başkasına İbâdetin Anlamı
- Rasullerin Gönderiliş Gayesi
- a) Yüce Allah İle İstiğase Etmek (O'ndan İmdat Dilemek)
- 7) Havf (Korkmak)
- 12) Haşyet (Titreyerek Korkmak)
- İnsanlara Fayda ve Zarar Vermeyen, İşitmeyen, Görmeyen Putları ve Heykelleri İlâh Edinmek ve Onlara İbâdet Etmek
- Allah'ın Kulları Üzerindeki, Kulların da Allah Üzerindeki Hakları
- b) Ölülerden Ya Da Hazır Olmayıp Buna Güç Yetirebilen Canlı Kimselerden İmdat İstemek
- Havf Çeşitleri
- 13) Rağbet (Sevap Umarak Yönelmek) ve Rahbet (Azabından Korkmak)
- Tâğuta İbâdet
- İbadet Çeşitleri
- c) Hayatta Olan, Bilen ve İmdada Yetişmeye Güç Yetiren Kimselerden İmdat İstemek
- a) Tabiî Korku
- 14) Rüku ve Secde
- Bilginlere ve Din Adamlarına İbâdet
- 1) Dua
- d) Gizli Bir Kuvvete Sahip Olduğuna İnanmaksızın Güç Yetiremeyen, Hayatta Olan Bir Kimseden İmdat İstemek
- b) İbadet Şeklindeki Korku
- 15) Huşu (İtaat Ederek Korkmak)
- Şeytana İbâdet
- Dua Çeşitleri
- 4) İstiâze (Sığınmak)
- c) Gizli Korku
- 16) İlah Olarak Yalnız Allah'ı Tanımak
- Cinlere İbâdet
- a) İbadet Duası
- İstiaze Çeşitleri
- 8) Recâ (Umutvar Olmak)
- 17) Hükmüne Teslimiyet Göstermek
- Konuyla İlgili Geniş Bilgi Alınabilecek Kaynaklar
- b) Dilek Duası
- a) Yüce Allah'a İstiâzede Bulunmak
- 9) Tevekkül Etmek
- 18) Tavaf Etmek
- 2) İstiâne (Yardım Dilemek)
- b) Yüce Allah'ın Kelamı, Azameti, İzzeti Ve Buna Benzer Sıfatlarından Herhangi Bir Sıfat İle İstiazede Bulunmak
- Tevekkül Çeşitleri
- İbâdet; Kalıp ve Kalbin, Tüm Organların Allah'a Yönelmesidir
- İstiane Çeşitleri
- c) Ölülerle Ya Da Sığınma Talebini Karşılama Gücüne Sahip Ancak Hazır Olmayan Canlılar İle İstiaze
- a) Yüce Allah'a Tevekkül Etmek
- İbâdet, Fıtrattır