Fecir

İsyan Nedir




İsyan
Nedir?

        

‘İsyan'ın sözlük anlamı, bir şeyi asa
(değnek) ile engellemek demektir. Bu kelime zamanla, her türlü karşı çıkma,
itaatsizlik etme, karşı koyma anlamlarını kazanmıştır.

İsyan edene ‘âsi' denir.

Allah'ın emirleri ve ilkeleri
çerçevesinde üzerine düşeni yapmaktan kaçınma durumu, Allah'ı dinlemeyerek
itaatsizlik yapma ahlâkı ‘isyan'dır.

Meşru (dine uygun) bir yönetime itaat
etmeyerek, karşı çıkan, kanunları dinlemeyen kimselerin yaptığı da bir
‘isyan'dır. O bu bağlamda ‘bağí' kelimesiyle eş anlamlıdır.

Hz. Musa'nın değneğinin adı da ‘asâ'
idi. Yani ‘isyan' kelimesinin kökü. Hz. Musa'nın asası hem bilinen değnek idi,
hem de o günün tağutu Firavuna karşı O'nun haklı isyanını sembolize ediyordu.

Hz. Musa, firavunun tanrılığına ve
saltanatına isyan etmişti. Çünkü firavun, yoldan çıkmıştı, tanrılık yapmaya
kalkışmıştı. Bir zulüm düzeni kurmuştu ve o düzen ile insanlara haksız yere
hükmediyordu. Hz. Musa ise Allah'tan aldığı emirle ona karşı gelmişti, ona itaat
etmemişti.

Şeytan, Allah'ın ‘Adem'e secde edin'
emrine karşı gelerek ilk defa isyan eden oldu. Yani Allah'a karşı geldi, itaat
etmedi. Demek ki ‘isyan' kavramı hem olumlu bir manaya, hem de olumsuz bir
manaya gelebilir.

Hz. Âdem'in yasak meyveyi yemesi bir
itaatsizlikti. Ancak O, hatasında direnmedi ve tevbe etti. Halbuki şeytan
isyanını sürdürdü, inatlaştı, hatta isyanını ilâh haline getirdi.