Mescid
Mescid-i Haram, Mescid-i Aksâ, Mescid-i Nebevî
Kur'an'ın bildirdiğine göre
"insanlar için inşâ edilen ilk beyt (mâbed)" Kâ'be'dir (3/Âl-i İmrân, 96).
Rivâyete göre onun ilk bânîsi Hz. Âdem'dir. Ebû Zerr'in sorduğu sorular üzerine
Hz. Peygamber, yeryüzünde ilk mescidin Mescid-i Harâm, ikincisinin ise Mescid-i
Aksâ olduğunu açıklamıştır (Buhârî, Enbiyâ 49; Müslim, Mesâcid 1-2). Aynı
hadiste aralarının zaman olarak kırk yıl olduğunun belirtilmesi, (kırk sayısının
çokluk ve uzaklık bildiren mecaz anlamı kastedilmediyse) Hz. İbrâhim ve Hz.
Süleyman'ın eski temelleri üzerine bunları yenilediklerini göstermektedir. Bu
mescidlere "beyt" denilmiş, Kâbe için "el-Beyt" (2/Bakara, 125, 127, 158;
3/Al-i İmrân, 96, 97), "Beytü'l-Harâm" (5/Mâide, 2, 97), "Beytü'l-Atîk" (22/Hacc,
29, 33) ifadeleri kullanılmıştır. Tarihî bulgulara göre Mekke, Mescid-i
Harâm'dan dolayı, eskiçağlardan beri mescidin yeri olarak bilinmekteydi.
"Şu mescidimdeki namaz
efdaldir." (Bir başka rivâyette:) "Bu mescidimdeki bir namaz, Mescid-i
Harâm hâriç bütün mescidlerde kılınan bin namazdan daha hayırlıdır." (Buhârî,
Fazlu's-Salât 1; Müslim, Hacc 505; Tirmizî, Salât 243; Nesâî, Mesâcid 7; Muvattâ,
Kıble 9)
İslâm'a göre üç mescid yücedir.
Bunlara özel ziyaret yapmak helâldir: Mescid-i Haram, Mescid-i Aksa ve Mescid-i
Nebevî (Müslim, Hacc 74, hadis no: 1338, c. 2, s. 975; Buhârî, Salâtu Mescid-i
Mekke 1, 6, 2/76,77, Savm 67, 2/56; Ebû Dâvud, Menâsik hadis no: 2033, 2/216;
Tirmizî, Salât 243, hadis no: 326, 2/148). Mescid-i Haram, yeryüzündeki
mescidlerin en faziletlisidir. Burada kılınan bir namazın, başka mescidlerde
kılınan yüz bin namazdan daha efdal olduğu rivâyet edilmiştir. "Mescidimde
kılınan bir namaz, Mescid-i Haram hâriç, başka mescidlerde kılınan bin namazdan
efdaldir. Mescid-i Haram'da kılınan bir namaz da diğer mescidlerde kılınan yüz
bin namazdan efdaldir." (İbn Mâce, hadis no: 1406). Fazilet bakımından
Mescid-i Haram'dan sonra, Mescid-i Nebevî ve ondan sonra da Mescid-i Aksâ
gelir.
Mescid-Haram, Mekke'de Kâbe'nin
bulunduğu alandaki câminin adıdır. Hürmet ve saygı gösterilmesi gereken mescid
anlamında, "hurmetli mescid" demek olan "el-Mescidu'l-Haram" ismi verilmiştir.
Bütün müslümanların kıblesidir. Buraya Harem-i Şerif de denilir. Açık bir alan
üzerinde bulunan Kâbe, Makam-ı İbrâhim ve zemzem kuyusu, bu mescidin içindedir.
Çevre duvarları 547 metredir. Bu dört duvarında 9 kapı ve çevresinde 92 kubbe ve
7 minâre vardır.
"Mescid-i Haram" Kur'ân-ı
Kerim'de 15 yerde zikredilir. Asr-ı Saâdet'in ilk yıllarında namazlarda kıble
Kudüs'teki Mescid-i Aksâ iken, hicretten sonra 16. ayda, kıble Mekke'deki Mescid-i
Haram'a çevrilmiştir (Bkz. 2/Bakara, 249-250; 144). Saldırı olmayınca,
çevresinde savaş yapılması yasaklanmıştır "Mescid-i Haram'ın yanında onlar,
sizinle savaşmadıkça siz de onlarla savaşmayın. Eğer orada sizinle savaşırlarsa
onları öldürün. İşte kâfirlerin cezası böyledir." (2/Bakara, 191).
Mescid-i Haram, Emevîler,
Abbâsîler, Osmanlılar ve Suudlular zamanında çeşitli tamirler görmüş ve
değişikliklere uğramıştır. Şimdiki haliyle Kâbe'ye yakın olan kısmın üzeri açık,
dış kısımların üzeri kapalıdır.
Peygamberimiz,
7 yerin mescid edinilmesini yasaklamıştır. Bunlar: zibillik-çöplük, mezarlık,
yol kavşakları, güzergâhlar, hamamlar, hayvan ağılları ve Kâbe'nin üstüdür (İbn
Mâce, Mesâcid 4). Bu gün Suud yönetiminin, Kâbe'nin tepesine diktiği görkemli
krallık sarayı, Beytullah'ı ayak altına alırcasına tepeden bakan yapısıyla
Mescid-i Harâm'a büyük saygısızlık olduğu gibi; eğer kral ve çevresindekiler
namaz kılıyorlarsa, hadis-i şerif gereği buradaki namazların da geçerli
olmayacağını belirtmek gerekir.
MESCİD
- MESCİD..
- Mescid; Anlam ve Mâhiyeti
- Câmi
- İlk Mescidler
- Hicretten So a, Medine ve Civarında Yapılan Mescidler
- Medine'nin Civar Kabilelerindeki Mescidler
- Hulefâ-yı Râşidîn Döneminde Mescidler
- Mescidin Müslümanın Hayatındaki Yeri
- Kur'ân-ı Kerim'de Mescid Kavramı
- Hadis-i Şeriflerde Mescid Kavramı
- Mescid İnşâsı
- Mescidin Temiz Tutulması
- Tahıyyetü'l-Mescid
- En Faziletli Mescidler
- Cemaat
- İmamlık
- Mescidin/Câminin Fonksiyonları
- 1. Mâbed Olarak Mescid ve Mescidin Kudsiyeti
- 2. Eğitim-Öğretim ve Kültür Merkezi Olarak Mescid
- 3. Kütüphane
- 4. Câminin İslâm Devletinde Devlet Kurumu Olarak Hizmetleri a) Siyasetin Merkezi Olarak Câmi
- b) Kamu Yönetimi Açısından Câmi
- c) Câminin Adâlet Hizmetlerindeki Yeri
- d) Mescidin Askerî Amaçlar İçin Kullanılması
- 5. Mescidlerin Hastahane Olarak Kullanılması
- 6. Tutuk evi, Hapishane Olarak Kullanılması
- 7. Mescidler İrşâd Yeridir
- 8. Mescidler Buluşma ve Görüşme Yeridir
- 9. Mescidler İstirahat Yeridir
- 10. Mescidler, Nikâh ve Düğün Salonudur
- 11. Yemek Yenen Yerdir
- 12. Misâfirhanedir
- 13. Ganimet ve Malların Taksim Edildiği, Zekâtların Dağıtıldığı Mekândır
- 14. Abdest Alma Yeri
- 15. Şiir Kürsüsü
- 16. Mescidler, Aynı Zamanda Kültür Salonudur
- 17. Spor Merkezidir
- 18. Farklı Dinlerden Misâfirlere Mâbed
- 19. Karz-ı Hasen Kurumu
- 20. İstişâre ve Organizasyon
- Câmilerin İdâresi ve Görevlileri a) Câmilerde Merkezî İdâre
- b) Mâlî Durum
- Câmi Görevlileri
- İmam
- Hatip
- Müezzin
- Vâiz ve Kussâs
- Kaarî
- Kayyim, Hademe
- Dersiâm
- Bevvâb
- Ferrâş
- Cüzhân
- Duâhân
- Mevlidhân
- Devirhân
- Naathân
- Şeyhu'l-kurrâ
- Müderris
- Muhaddis
- Hâfız-ı kütüp
- Kandilci
- Mahyacı
- Buhurî
- Mescidlere Ait Hükümler
- Câmi İnşaatı, Onarımı ve Bakımı
- Câmi Âdâbı
- Kıble, Mihrâb, Minber, Ezan, Cemaat Kıble
- Yönlerin En Güzelini Tercih; Kâbe'ye Dönmek
- Mihrâb
- Minber
- Kürsü
- Ezân
- Ezanın Başka Dillerde Okunması
- İlk Ezan
- Ezan Yasağı; Allahu Ekber'den Ta ı Uludur'a
- Minâre
- Müezzin Mahfili
- Hünkâr Mahfili
- Namazgâh
- Cemaat
- Namaz ve Cemaat
- Mescid-i Haram, Mescid-i Aksâ, Mescid-i Nebevî
- Mescid-i Nebevî
- Mescid-i Aksâ
- En Fazileti Üç Mescid ve Bugünkü Konumları
- Bu Üç Mescid, Günümüzde Müslümanların Esâretini Haykırıyor!..
- Kıblelerimize Yönelerek Kıyam
- Kiliseden Câmiye; Câmiden Müzeye Ayasofya.
- Dırar Mescidi, Takvâ Mescidi Dırar Mescidi
- Takvâ Mescidi
- Mescidlerin Sanat ve Mimari Yönü.
- a) Mimarî Yönden Câmi
- b) Tezyînî Sanatlar Yönünden Câmi
- Minber
- Mihrab
- Yeryüzü Mescidi
- Günümüz Mescidleri; Bid'atler ve Mescidlerin Yeniden İhyâsı Bid'at Nedir?.
- Mescidlerdeki Bid'atler
- Câmilerde Bir Büyük Bid'at; Mevlid.
- Bir Büyük Bid'at Daha; Mescidlerin Süse Boğulması
- Câmilerimizin Yeniden İhyâsı
- Mescid Konusuyla İlgili Âyet-i Kerîmeler
- Konuyla İlgili Hadis-i Şerif Kaynakları
- Konuyla İlgili Geniş Bilgi Alınabilecek Kaynaklar