15
15) Cemâlullah:
Allah'ın
cemâli ve rahmeti. Cemâl; lügatte güzel olmak, güzel şekil ve sûret demektir.
Ayrıca, herkesin bildiği renk güzelliği ve yumuşaklık anlamına geldiği gibi, her
uzvun mizaç ve yaratılışına uygun olan hüküm üzerine olması mânâsına da gelir.
Cemâlullah; cemâl-i hakiki, cemâl-i mutlak, cemâli hak ve cemâl-i ahadiyet
şeklinde de ifâde edilir.
Cemâl, iç ve dış güzelliğinin adıdır. Allah hakkında kullanıldığında; O' nun
rahmeti, lütfu ve bereketi ile tecelli etmesi; merhameti, bağışlayıcı olması
düşünülür. Cemâl, Allah'ın hoşnutluğu ve lütfu, yahut bunlarla ilgili
sıfatlardır. Bir bakımdan Cenâb-ı Allah'ın zâtına, sıfatlarına ve güzel
isimlerine; özellikle lütuf, rızâ, rahmet, nimet, ilim, afv ve ihsanla ilgili
sıfatlarına cemâl adı verilir. Allah'ın vahdâniyetine iman edip, güzelliğine
gönlünü bağlayan mü'minler Cennet'te Allah'ın cemâlini doyasıya
seyredeceklerdir.
"Yüzler vardır ki o gün ışıl ışıl parıldayacaktır. (Onlar) Rablerine bakacaklar
(O'nu göreceklerdi)." (Kıyâme: 75/23-24)
"Güzel amel edenlere daha güzel mükâfat (Cennet), bir de fazlası vardır."
(Yûnus: 10/26)
âyetleri, cemâlullah'ın doya doya seyredileceğine delildir.
Ayrıca, cemâlullah, iki ayrı şekilde ifâde edilmiştir. Birincisi, isim ve
sıfatların mânâları olmak üzere mânevîdir. Bu, Hakk'ın kendisini şuhûd etmesine
mahsustur. İkincisi, Çeşitleri ve bölümleri ile beraber mahlûkat âlemi olan bu
mutlak âlemdir.[1]
Cemâlullah'a kavuşma; Allah'ın emir ve yasaklarına tam anlamıyla uyarak tevhîd
akidesine sarılmakla mümkündür. Allah'ın cemâli; celâlinden sonra gelir. Onun
için mü'min kullar, Allah'ın muhabbetini kalplerine yerleştirmekle nefislerini
kötülüklerden arındırır ve Allah sevgisi dışında kalan her şeyi kalplerinden
uzaklaştırırlar. İşte o zaman cemâlullah'a kavuşmaları mümkün olur. Allah
cemâlini, sevenlerine ihsan eder. Görüldüğü üzere cemâlullah'a kavuşma; tevhidi
kavramak ve Allah dışında her şeye hayır diyebilenlerin hakkıdır. Ehl-i Sünnet
akidesine göre; mü'minler cemâlullah'ı Cennet'te göreceklerdir.[2]
[1]
et-Tehânevî, Keşşâfü Istılâhâti'l-Fünûn, İstanbul
1984, 234-235.
[2]
Hasan Fehmi Kumanlıoğlu, Şâmil İslâm Ansiklopedisi: 1/289.
ALLAH (C.C.)
- ALLAH (C.C.) Allah Lafzı; Anlam ve Mâhiyeti
- Varlıkların Türleri
- 1) Vâcibu'l-Vücûd
- 2) Mümkinu'l-Vücûd
- 3) Mümteniu'l-Vücûd
- A) Aklî Deliller 1) Hudûs (So adan Varolma) Delilleriyle Allah'ın Varlığını İspat.
- a) Cisimlerin So adan Yaratılması Esasına Dayanan Delil.
- b) İhtirâ (İcat Etme) Delîli.
- c) Terkip Delili.
- 2) İmkân Delîli
- 3) İbdâ' ve İllet-i Gâiyye Delîli
- B) Naklî Deliller
- Allah'ın Varlığına İcmâlî Birkaç Delil
- 1- İmkân Delîli
- 2- Hudûs Delîli
- 3- Hayat Delîli
- 4- İntizâm Delîli
- 5- San'at Delîli
- 6- Hikmet Ve Gâye Delîli
- 7- Şefkat-Merhamet Ve Rızık Delîli
- 8- Yardımlaşma Delîli
- 9- Temizlik Delîli
- 10- Sîmâlar Delîli
- 11- Sevk-i İlâhî Delîli
- 12- Rûh Ve Vicdân Delîli
- 13- Fıtrat Ve Tarih Delîli
- 14- Duygular Delîli
- 15- İttifak Delîli
- 16- Kur'ân Delîli
- 17- Peygamberler Delîli
- "Allah" Kelimesinin İçerdiği Anlam ..
- Allah'a İman
- Allah Teâlâ'nın Birliği
- ALLAH TEÂLÂ'NIN SIFATLARI
- Kur'ân-ı Kerim Allah Teâlâ'yı Bize Nasıl Anlatıyor
- Kur'ân-ı Kerim'de Allah'a İman ve O'nun Bazı İsim ve Sıfatları
- Konuyla İlgili Hadis-i Şeriflerden Bazıları
- YÜCE ALLAH'IN İSİMLERİ "ESMA-İ HÜSNA" .
- SIFAT-I İLAHİYYE .
- 1- Sıfat-ı Nefsiyye
- 2- Sıfat-ı Selbiyye (Tenzihat)
- 3- Sıfat-ı Sübûtiyye (Sıfat-ı Zatiyye)
- 4- Esmaül-Hüsna'nın Delalet Ettiği Sıfat ve Manalar
- 5- Haberî Sıfatlar
- İstivâ
- Nüzul
- SIFÂT-I SELBİYYE .
- SIFAT-I ZÂTİYYE .
- 1) VÜCUT ..
- VACİBU'L-VÜCUD ..
- 2) KIDEM ...
- 3) BEKA ..
- 4) MUHÂLEFETÜ'N Lİ'L-HAVÂDİS .
- 5) KIYÂM Bİ-NEFSİHÎ
- 6) VAHDÂNİYET ..
- SIFÂT-I SÜBUTİYYE .
- 1) HAYAT ..
- 2) İLİM ...
- 3) SEMÎ'
- 4) BASAR ..
- 5) İRÂDE .
- İrâde-i Külliyye ve İrâde-i Cüz'iyye
- a- Tekvinî İrâde
- b- Teşriî irâde
- a) Yaratma İradesi (İrâde-i Tekviniye)
- b) Yasama İradesi (İrâde-i Teşriiye)
- 6) KUDRET ..
- 7) KELÂM ...
- 8) TEKVÎN ..
- Tekvin Sıfatının İsbatı
- RUYETULLAH .. Ru'yetullah; Allah'ın Görülmesi
- Rü'yetin Dünyadaki Cevazı
- Rü'yetin Âhiretteki Vücûbu
- Allah Teâlâ'yı Görmek Mümkün müdür ? .
- ALLAH'I İNKAR .. Allah'ı İnkar Etmede Önemli Olan Üç Etken . 1) Kibir ve İnat
- 2) Cehâlet
- 3) Tâğutların İfsadı
- Allah'sız Bir Dünyayı Kimler İster? .
- Allah İnancı Olmayan Toplum Modelinin Zararları
- Allah'ı Düşündüren Kâinat Ayetleri
- Yegâne Yaratıcı Allah'ı İnkâr Edenleri Düşünmeye Dâvet Bu Şiiri Kim Yazdı? .
- Fabrika .
- Tasvir
- Allah'ı İnkâra Dayalı Felsefî Akımlar 1) Ateizm; Allah Tanımazlık .
- 2) Darwinizm ..
- 3) Naturalizm ..
- Tabiat Nedir? .
- Tabiat (Doğa) Yaratıcı Olabilir mi? .
- 4) Pantheisme .
- 5) Pozitivizm ..
- Bilimlerin Dilinden .
- Bak ve Düşün!
- İlimler
- 6) İdealizm ..
- İslâm Felsefesi mi? .
- 7) Reenkarnasyon .
- 8) Hedonizm ..
- Niçin Yaşıyoruz? .
- Beşer ve İnsan
- Kitaplıktaki Kedi
- 9) Rasyonalizm ..
- Ne Akılla Olur, Ne de Akılsız!
- Allah Nerede? .
- Tesadüf Nedir? Bu Kâinat, Tesadüf Eseri Olarak Oluşabilir mi? .
- Allah Lafzı ve Günlük Hayatta Şiar Olarak Kullanım Alanları
- Bazı İsimler
- ALLAH LAFZIYLA YAPILAN KAVRAM VE DEYİMLER SÖZLÜĞÜ ..
- 1) Âdetullah
- 2) Allah'a Şükür
- 3) Allahu A'lem
- 4) Allahu A'lemu Bi's-Savâb
- 5) Allahu Ekber
- 6) Allahumme
- 7) Allah Râzı Olsun (Radıyallahu anh -r.a.-)
- 8) Allâmu'l-Guyûb
- 9) Âyetullah
- 10) Azîz Allah
- 11) Bârakâllah
- 12) Beytullah
- 13) Bi-İznillâh
- 14) Bismillâh
- 15) Cemâlullah
- 16) Cündullah
- 17) Elestü Bi-Rabbiküm (Elest Bezmi)
- 18) El-Hamdü Lillâh
- 19) El-Hukmü Lillâh
- 20) El-Iyâzu Billâh
- 21) El-Mülkü Lillâh
- 22) E'r-Rızku Alâllah
- 23) Estağfirullah
- 24) Esteıyzü Billâh
- 25) Eûzü Billâh
- 26) Evliyâullah
- 27) Eyyâmullah
- 28) Fenâ Fillâh
- 29) Fî Sebîlillâh
- 30) Habîbullah
- 31) Hablullah
- 32) Hafezanallah
- 33) Hasbünallah
- 34) Haşyetullah
- 35) Hizbullah
- 36) Huccetullah
- 37) Hudûdullah
- 38) Hukukullah
- 39) İlâh
- 40) İlâhî Kanun (Kanun-i İlâhî)
- 41) Îlâ-yı Kelimetullah
- 42) İnnâ lillâhi ve İnnâ İleyhi Râciûn
- 43) İnşâallah
- 44) İsbât-ı Vâcib
- a- Hudûs Delili
- b- İmkân Delili
- c- Gâye ve Nizam Delili
- d- İlk Sebep Delili
- e- Şehâdet-i Âmme Delili
- 45) İsm-i A'zam
- 46) Kelâmullah
- 47) Kelîmullah
- 48) Lâ Havle Ve Lâ Kuvvete İllâ Billâh
- 49) La Hükme İllallah
- 50) Lâ İlâhe İllâllah
- 51) Lillâh, Li-Rızâillâh
- 52) Maâzallah
- 53) Mâlikü'l-Mülk
- 54) Mâşâallah
- 55) Ma'rifetullah
- 56) Mehafetullah
- 57) Muhabbetullah
- 58) Nebiyyullah
- 59) Neûzü Billâh
- 60) Rabbi'l-Âlemîn
- 61) Rahmetullahi Aleyh
- 62) Rasûlullah
- 63) Rızâen Lillâh
- 64) Rızâ-yı İlâhî
- 65) Ru'yetullah
- 66) Sallâllahu aleyhi ve sellem (s.a.s.)
- 67) Sebîlullah
- 68) Sıbğatullah
- 69) Sünnetullah
- 1- Âdî Mümkin
- 2- Gayr-i Âdi Mümkin
- 70) Tekabbelallah
- 71) Veliyyullah
- 72) Yedullah
- 73) Zikrullah
- Elfâz-ı Küfür ve Allah Lafzı
- Allah'la İlgili Çevrede Çokça Duyulan Elfâz-ı Küfürden Bazıları
- Allah Hakkında Veciz Sözler