Fecir | Konular | Kitaplar

Şirk; Putlaştırmanın Genel Adı

Şirk

Şirk;
Putlaştırmanın Genel Adı


"Şirk", "şerike" fiilinden masdardır. "Şirk" ve
aynı kökten gelen şirket, müşâreket, sözlükte; mülk ve saltanatta ortak olmak
demektir. Bir şeyin birden fazla kişiye ait olduğunu ifade ederler. Aynı kökten
gelen ‘eşreke' fiili, ortak koşmak, ortak olmak anlamına gelir. Ortak koşana ise
"müşrik" denir.

Istılahta şirk; Allah'a zatında, sıfatlarında ve
fiillerinde ortak ve denk tanımaktır. Şirk koşan kişiye müşrik denir. İki veya
daha çok ilâh tanımak, herhangi bir varlığı ma'bud (İbâdet edilen) olarak
bilmek, Allah'ın yaratıcı, kadim, bâkî... gibi sıfatlarını başka varlıklara
vermek şirktir. Kısaca şirk, Allah'ın ilâhlık vasıflarını Allah'tan başkasına
vermektir. Şirk; tevhidin temeli olan "lâ ilâhe illâllah" gerçeğinin dışına
çıkmak, Allah'tan başka ilâh(lar) olduğunu inanç, söz veya eylemle iddia etmek,
Allah'ın dışında İbâdet edilecek, duâ edilecek, gerçek anlamda güç ve kudret
sahibi olduğunu kabul etmektir.

Şirk küfürdür, müşrik aynı zamanda kâfirdir.
Şirk kavramı, insanların uydurdukları dinleri tanımlama açısından son derece
önemli kavramlardan biridir. İnsanlar tarih boyunca sınırlı sayıdaki
inançsızlar/ateistler dışında ya "şirk' dini üzerinde ya da ‘Tevhid' dini
üzerinde olmuşlardır. Aslında ateistler de bir anlamda müşrik ve münkirdirler.

Şirkin olduğu yerde sâlih amel olmaz. Çünkü
amelin kabul olması için ihlâs, yani yapılan İbâdetin yalnız Allah için yapılmış
olması gereklidir. Allah Kur'ân-ı Kerim'de şöyle buyuruyor: "Rabbine
kavuşmayı uman kimse, sâlih amel işlesin ve Rabbine İbâdette hiçbir kimseyi ve
hiçbir şeyi ortak tutmasın." (18/Kehf, 110)

Şirk, kelime anlamı itibariyle bir ortaklığı,
ortak olmayı, bir eş-arkadaş tutmayı, malda ve tasarrufta bir hissedar bulmayı
ifade eder. Söz gelimi, aynı kökten gelen ‘şerik' arkadaş, yardımcı, hissedar
yani ortak demektir. Şirk, bu ortak olma, eş ve arkadaş bulma fiilidir. İslâm
kültüründe şirk kelimesi sözlük anlamından hareketle çok daha özel bir mânâ
kazanmıştır. Tevhid dinine aykırı olarak inanılan dinleri ve Allah'tan başka
ilâh kabul edenlerin kafa yapılarını, aynı zamanda da onların yaptıkları yanlış
işi değerlendirmek üzere kullanılır olmuştur.