Haç
Haç (Salîb);
Hıristiyanlığın Şiarı/Simgesi
Hristiyanlıkta Hz. İsa'nın çarmıha gerilişin ve
insanlığı ezelî günâhından kurtarmak için çektiği acıları ve ölümünü hatırlatan
en önemli sembol. Haç; hem İsa'nın bir işareti hem de hristiyanların
inançlarının ve dinlerine bağlılıklarının bir alâmetidir. Yani duruma göre;
hayır duâ, takdis ve bir iman ikrarı hareketidir (Ancyclopedia Britannica,
U.S.A. 1970, VI, 811; S.G.F. Brandon, A Dictionary of Comparative Religion,
London,1970; s. 217). Haç, Hristiyanlık'tan önce de, dünyanın pekçok yerinde
dinî mânâda ve diğer hususlarda sembol olarak kullanılırdı. Ancak dinî inanç,
ibâdet ve diğer konularda ne derece kullanıldığı kesin olarak bilinememektedir.
(En. Britannica, VI, 812). Haç: hristiyanlara göre, İsâ'nın çarmıha gerilişini
tasvir eden dinî bir semboldür (Annemarie Schimmel, Dinler Tarihine Giriş,
Ankara 1955, s. 230).
Haç ile ilgili olarak işaret edilmesi gereken
hususlardan biri de çarmıha germe işidir. Çarmıh, Farsça, dört çivi demektir ve
çapraz olarak üst üste konmuş iki tahtadan meydana gelen ve değişik şekilleri
olan bir işkence aracıdır. Çok eskiden beri ölüm cezasına çarptırılanlar
çarmıhın üzerine gerilerek işkence ile öldürülürdü. Çarmıh ile işkence usûlünü
Yunanlılar pek az olarak, özellikle kölelere ve yol kesicilere uygularlardı.
Romalılar da çarmıhı köleleri, yabancıları ve aşağı tabakadan olan kimseleri
cezalandırmak için kullanırlardı (Brandon, a.g.e, s. 217).
Çarmıha gererek işkence etme geleneğini doğuya
Romalıların getirdiği söylenmektedir. Onların doğuyu ele geçirmesinden önce,
Asurlular ve İbrânîler suçluların ölülerini kazığa bağlarlar, böylece suçluları
halka gösterirler ve adâletin kuvvetini belirtirlerdi. Hristiyanlara göre
çarmıha gerilmiş en ünlü kişi İsa'dır. Roma'lı hâkim Pontius Pilatus, İsa'yı
ölüme mahkûm etmiş ve Roma askerlerine öldürtmüştür. Bu yüz den ilk hristiyanlar,
İsa'nın çarmıha gerilmiş şeklini tasvir eden haç'ı, dinlerinin sembolü olarak
kullanmışlardır. M.S. 312'de hristiyanlığı kabul eden Konstantin, ölüm cezası
olarak çarmıha germe geleneğini kaldırdı. Bu tarihten sonra; hristiyanların
haç'a bağlılıkları daha da arttı (En. Britannica, VI, 812).
Hz. İsa'nın haça gerilişi üzerinde ısrarla ve
özel bir şekilde duran ilk kişi Pavlus'tur (Brandon, a.g:e, s. 217). Dolayısıyla
Pavlus'un teolojisinde haç fikri en mühim yeri işgal etmektedir. Çünkü Pavlus'a
göre, Hz. İsa'nın yeryüzünde sürdüğü hayat pek önemli değildir: O yalnız
enkarnasyon (ekmek-şarap âyini) sırrına ve haçta ölümüne ehemmiyet vermektedir.
İsa'nın haç'a yükseltilmesi, aynı zamanda göklere yükseltilmesinin şartıdır.
Haç, inananlar için, "hikmet, adâlet ve kurtuluş" demektir. Hz. Âdem'in,
cennette yasak meyveden yemek sûretiyle işlediği ve bütün insanlara sirâyet eden
ezelî günâhtan kurtuluş ve nihâyet, Hz. İsa'nın şeytanî kuvvetlere karşı
kazandığı zafer demektir (Schımmel, a.g.e, s. 127-128).
İslâm'a göre Hz. İsa haç'a gerilmemiştir. Onun
hayatı gibi, son durumu ile ilgili en doğru ve en güvenilir bilgi Kur'ân-ı
Kerîm'de şu şekilde verilmektedir: "Bu, bir de inkârlarından Meryem'e büyük
bir iftirada bulunmalarından ve Meryem oğlu İsa Mesih'i -Allah'ın elçisi-
öldürdük" demelerinden ötürüdür. Oysa onu öldürmediler ve asmadılar, fakat
onlara öyle göründü. Ayrılığa düştükleri şeyde doğrusu şüphededirler. Bu
husustaki bilgileri ancak sanıya uymaktan ibarettir. Kesin olarak onu
öldürmediler, bilakis Allah onu kendi katına yükseltti..." (4/Nisâ,
156-158).
[1]
[1] Ahmet
Güç, Şamil İslâm Ansiklopedisi, c. 2, s. 277-278
PUT VE PUTA TAPMA
- PUT VE PUTA TAPMA..
- Put; Anlam ve Mâhiyeti
- Putlara Tapınmanın Sebepleri
- Putperestlik
- Tarihten Günümüze Put ve Putlaştırma
- İlâh Nedir; Putlaştırıp İlâhlaştırma Nasıl Olmaktadır?.
- İlâh'ın Kur'an'daki Iki Mânâsı
- İlâh Düşüncesi
- Putlaştırılıp İlâh Haline Getirilen Bâtıl Ta ı Anlayışları
- Kur'ân-ı Kerim'de Put Kavramı ve Puta Tapma.
- Kur'ân-ı Kerim'de Her Çeşit Puta Tapma ve Şirk, Şu Şekillerde Tanımlanır
- Hadis-i Şeriflerde Put Kavramı ve Puta Tapma.
- Tevhid Penceresinden Günümüz ve İnsanımız.
- Tevhidin ve Putçuluğun Amelle İlişkisi
- Muvahhid; Tüm Putları Her Şekilde Reddeden Mü'min.
- Endâd; Bir Şeyi Allah'a Denk Tutma ve Putlaştırılan Sevgi
- Endâd Edinmenin İki Yansıması a- Endâdı (Bir Şeyi) Allah'ı Sever Gibi Sevmek
- b- Endâda Tâbi Olup Allah'a İtaat Eder Gibi İtaat Etmek
- Şirk; Putlaştırmanın Genel Adı
- Şirk ve Küfür İlişkisi
- Şirk En Büyük Zulümdür
- Şirk İnancının Bir Temeli Yoktur
- Allah (c.c.) şirk günahını affetmez
- Şirk koşmadan ölenlerin affedileceği umulur
- Şirkin ve Putperestliğin Çağdaş Yansımaları
- Güncel Câhilî Eğitimde Şirk
- Şirkin Sebepleri
- 1-) İnsanın Kendisini/Hevâsını (Basit Arzu ve Şehvetlerini) Ta ılaştırması
- 2-) Ataların Yolunu Körü Körüne Tâkip Etmek, Gelenekleri, Örf ve Âdetleri Yüceltmek, Irkçılık
- 3-) Aşırı Hürmet ve Saygı; Diğer Varlıkları Allah ve Rasûlünden Çok Sevmek
- 4- Kibir, Büyüklenme (İstikbar)
- 5- Haddi Aşmak (Taşkınlık)
- 6- Utuv ve Tuğyan (Çılgınlık, Azgınlık)
- 7- İstiğnâ (Kendisini Yeterli Görmek), Zenginlik ve Refahla Şımarma, Dünyevî Endişeler
- 8- Cebbarlık
- 9- Çoğunluğa, Sürüye Uymak; Zanna Tâbi Olmak
- Şirkin Çeşitleri
- 1-) Şirk-i İstiklâl
- 2-) Şirk-i Teb'iz
- 3-) Şirk-i Takrib
- 4-) Şirk-i Taklid
- 5-) Şirk-i Esbâb
- 6) Şirk-i Ağrâz
- Şirk ve Putlaştırma İçin Bazı Örnekler
- Allah'ın Sıfatları Konusunda Şirke Düşmek.
- Hâkimiyet Şirki;
- Allah'tan Başka İlâh Kabul Etmek
- Allah'tan Başka Rabler Edinmek
- Yakınlaştırma ve Vâsıta Anlayışıyla; Şefaatçi Kabulü ile Düşülen Şirk
- Allah ile insanlar arasında, İbâdetleri Allah'a çıkaran ve aracılık/arabuluculuk yapan varlıklar olduğuna inanmak
- Velî/Dost Edinme Şekliyle Şirk; Mü'minleri Bırakıp Kâfir ve Münâfıkları Velî/Dost Edinmek
- Herhangi Bir İbâdet Şekliyle, Özellikle Duâ Hususunda Şirke Girmek, İbâdeti Allah'tan başkasına yapmak.
- Allah ve Rasûlü'nden Geldiği Kesinlikle Sâbit Olan Nasslara, Hükümlere Bir Bütün Olarak Tümüne İnanmamak
- Kur'an'la, Sünnetle, Dinle, Peygamberle Alay Etmek, Onlara Hakaret Etmek
- Allah'tan Başkasına Tevekkül Etmek, Mutlak İtimad ve Güven Duymak
- Sevgi, Hürmet ve Bağlılık Yönüyle Şirk. Bir İnsanı veya Nesneyi, İdeolojiyi Aşırı Şekilde Severek Putlaştırmak
- Allah'tan Başkasının da Gaybî Yollarla Fayda ve Zarar Verebileceğine İnanmak
- Allah'ın Âyetlerinden Yüz Çevirmek
- İtaat ve İttibâ Yoluyla Şirk. Tâğutların Hükmünü Allah'ın Hükmüne Tercih Etmek, İslâm'ın Yaşanıp Kur'an'ın Hâkim Olmasını İstememek, Rasûlullah'ın Örnek ve Önder Olduğunu Kabullenmemek.
- Kötülüğü Hoş Karşılayıp Yayılmasına Seyirci Kalmak, Kötülüğü Emretmek
- Korku Yönüyle Şirk
- Cibt ve Tâğuta da İnanmak
- Tasarruf ve Hulûl Yoluyla Şirk.
- İttibâ Şirki
- Ef'âl-i Küfür; İnsanı Küfre Düşüren, Puta Tapma Sayılan Davranışlar a- Puta tapmak
- b- Mushafı pisliğe atmak gibi saygısızca davranmak
- c- Gayr-i müslimlerin tapınaklarına İbâdet kasdıyla gitmek
- d- İbâdet kasdıyla herhangi bir şahsa secde etmek
- e- Ölülerden duâ ederek bir şey istemek, kabirleri tapınak yapmak
- f- Haç takınmak
- g- Ğıyar ve zünnâr
- h- Mecûsî ve yahûdi şapkası
- i- Sihir
- Her Çeşit Putperestliğin ve Şirkin Zararları
- Şirk, Allah'ın asla affetmediği bir günahtır.
- Tasvîr (Putlaştırılan Heykel ve Resim); Putçuluğun Genel Görüntüsü.
- Haram Kılınışının Hikmetleri
- Çocuk Oyuncakları
- Boyutsuz resimleri mubah görenlerin dayandıkları deliller
- Ulemânın Görüşleri
- Resmin mekrûh olduğunu ileri sürenlerin delilleri
- Haram olduğunu söyleyenlerin delilleri
- Heykelcilik, Ressamlık, Fotoğrafçılık
- Tasvirin Kazancı
- Varlıklara 'Sûret' Veren Allah'tır
- Heykel
- Heykelin yasaklanma nedeni
- Resim..
- Tasvîrin (Resim ve Heykelin) İtikad, Fıkıh ve Sanat Açısından Hükmü.
- Atalar Kültü; Sosyal Çevre ve Geleneğin Putlaştırılması Sosyal Çevre
- Atalar Kültü
- Taklit ve Taklitçilik.
- Yozlaştırılan Din; Halkın Dini ve Hakkın Dini
- Çağdaş Bir Putlaştırma Örneği; Atatürk'e Ta ı veya Peygamber Diyenler
- Hevânın Putlaştırılması
- Hevânın İlâh Haline Getirilmesi
- Hevâsına Uyanların Özellikleri
- Allah'tan Başkasına İbâdet
- Allah'tan Başka Tapılan Varlıklar
- Allah'tan Başkasına İbâdetin Anlamı
- Putlara, Heykellere İbâdet İnsanlara Fayda ve Zarar Vermeyen, İşitmeyen, Görmeyen Putları ve Heykelleri İlâh Edinmek ve Onlara İbâdet Etmek
- Tâğuta İbâdet/Tapınma.
- Bilginleri ve Din Adamlarını Putlaştırma; Onlara İbâdet
- Şeytana ve Cinlere İbâdet
- Cinlere İbâdet
- Sanatın Putlaştırılması Sanat İçin Sanat
- Sanatın Putlaştırılması
- Sanat Dallarına Bakış Açımız
- Gök Cisimlerinin Putlaştırılıp Bâtıl Ta ı Kabul Edilmesi a- Güneşe Tapılması
- b- Aya Tapılması
- c- Yıldıza Tapılması
- d- Gök'e Ta ılık İsnâdı, Eski Türklerin Gök Ta ısı
- Günümüzde Gök ve Gök Cisimlerinin Putlaştırılması
- Günümüz ve Modern Müneccimlik
- Günümüz ve Yıldız
- Günümüz ve Felek
- Günümüz ve Arzın Kutsallaştırılıp Putlaştırılması
- Müneccimlik ve Falcılık; Gayb Bilme İddiâsı ve Yıldızları Putlaştırma.
- Burçlar
- Burç veYıldız Falının Hükmü
- Bilimin Putlaştırılması Bilgi Kaynakları ve Vahy
- Hayvanlara Tapma ve Bunun Menşei
- Yahûdilerin İneği Kutsallaştırması ve Buzağıyı Ta ılaştırması
- "Icl"in/Buzağının Putlaştırılması
- Kutsallaştırılıp Ta ılaştırılan Hayvanlar Sığır
- Boğa
- Öküz
- Apis Öküzü
- İnek
- Boynuz
- Aslan
- Yılan
- At
- Ayı
- Deve
- Kedi
- Maymun
- Kartal
- Çift başlı kartal
- Güvercin
- Köpek
- Kaplumbağa
- Eski Türkler'de Hayvanlarla İlgili İnançlar
- Kurt
- At
- Arabistan Câhiliyyesinde Hayvanlarla İlgili İnançlar
- Günümüzde Hayvanları Kutsallaştırma.
- Günümüzde Sığıra Tapma.
- Küfrün Şiarları/Sembolleri, Bâtıl Dinlerin Kutsalları; Heykel, Giyim... Şiar; Anlam ve Mâhiyeti
- Heykel
- Giyim-Kuşam, Şapka ve Kravat
- Sakal ve bıyık
- Haç (Salîb); Hıristiyanlığın Şiarı/Simgesi
- Mâbed/Tapınak.
- Putlara ve Putperestlere Karşı İbrâhimî Tavır
- Put Kıran İbrâhim (a.s.)
- Yalnızca Allah'tan Korkmak
- Putları Kırmak.
- Put ve Putperestlikle İlgili Kavramlar ve Anlamları Abbas'ın Eli
- Abd
- Abdâl
- Abhişeka
- Âb-ı Hayat
- Abradakabra
- Afrodit (Aphrodite)
- Alâim-i Semâ
- Alfabe
- Albasma
- Alkarısı
- Ali-İlâhîler (Aliyyullahîler)
- Altın Buzağı
- Ameni
- Anıtkabir (Anıt mezar)
- Animalizm
- Animizm
- Anka
- And (Yemin)
- And içme
- Arâis-i Hak
- Arbede
- Artemis
- Apollon (Apollo)
- Ariel
- Ârif
- Arrâf
- Asena
- Asya.
- Astroloji
- Astrolog
- Atalar Kültü
- Ateizm
- Ateşe Tapma
- Ateşgede
- Athene
- Atılan ok geri dönmez
- Atina
- Atlantis
- Atlas
- Avesta
- Avrupa
- Ay ata
- Ayazma
- Âyin
- Aziz (sint, saint)
- Bâtıl ve Bâtıl Dinler
- Bedîuzzaman
- Bekçi
- Bellona
- Beşler
- Bî-reng
- Brahmanizm
- Buda (Buddha)
- Budizm
- Büdelâ
- Burç
- Büt
- Cadı
- Câhiliyye
- Câhiliyye dönemi Arap Dini
- Cibt
- Cifr
- Cin
- Cincilik
- Çan
- Çaput
- Çarpmak
- Çelenk; Cenâzeye Çelenk Götürmek
- Çelîpâ
- Çevre; Sosyal Çevre
- Çokta ıcılık (Politeizm)
- Daktyl'ler ve Daktilo
- Darwinizm
- Dehriyye (Dehrîlik)
- Demirhan
- Demokrasi
- Deniz Han
- Destur
- Determinizm
- Dev
- Diana
- Dicle
- Dinadamlarını Putlaştırma Dogma
- Dörtler
- Dürzîlik
- Ekanim-i selâse
- Efendi
- Efes (Ephesos)
- Efrâd
- Efsâne (Mit, Mitos, Ustûre -ç. Esâtîr-)
- Ege (Aigeus)
- Ekstazi
- El
- Elf
- Elohim ve Elohist
- Elektra
- Ellât
- Ene'l-Hak
- Erlik Han
- Eros
- Esâtîr
- Europa (Avrupa)
- Evliyâ
- Evliyâiye
- Evtâd
- Fal
- Falcılık ve Fala Baktırmak
- Fakirizm
- Fallus Tapımı
- Fals
- Felek
- Fenâ fillâh
- Fenâ fişşeyh
- Fetiş
- Fetişizm
- Feyz
- Firâset
- Firavun
- Gavs
- Gaybı Bildiğini İddiâ Etmek ve Gaybdan Haber Vermek
- Gayb erenler
- Göz değmesi (Nazar)
- Gul ve Gulyabanî
- Habîbiye
- Hâcib-i Hak
- Haç
- Haçlı seferleri
- Hâtemu'l-Evliyâ
- Hatm-i Hâce
- Hayâl
- Hayzu'r-ricâl
- Hera
- Herakles
- Herkül
- Hıdırellez
- Hıfz
- Hızır
- Himmet
- Hinduizm
- Hesiod
- Homer (Homeros)
- Homeros-Hesiodos Dini
- Horoskop
- Hubel (Hübel)
- Hulûl
- Hulûliye
- Hurâfe
- Hurriyye
- Hüküm
- İbâdet
- İdeoloji
- İdol
- İhvân
- İkon
- İlhâm
- İlm-i Nücum
- İmâmân
- İnhinâ
- İnkâr
- İnkarnasyon (Hulûl)
- İnsân-ı Kâmil
- İrfân
- İrtidâd
- İsrâiliyyât
- Çağdaş İsrâiliyyât
- İstidrâc
- İstiğâse
- İstihâre
- İstimdâd
- Istişfâ'
- İşrâf
- Jubilee (Jübile)
- Jupiter
- Juventus
- Kâhin
- Kam
- Kapitalizm
- Kapitol
- Karnaval
- Keşf
- Kırklar
- Kıtmîr
- Komünizm
- Konfüçyüs
- Kral salonu
- Kul ve Kulluk
- Kurşun Dökmek
- Kutb (kutub)
- Kuzah
- Kült
- Kybele
- Laiklik
- İslâm'da Laiklik Yoktur
- Lât
- Maddîyyûn
- Marduk
- Mars
- Maske (Mask)
- Maskot
- Masonluk
- Materyalizm
- Meded
- Medyum
- Melek-i Tâvus
- Menât
- Merkür (Mercury)
- Metafizik
- Metapsişik
- Mevlânâ
- Mit
- Mitoloji
- Misyoner
- Mum Yakmak
- Muska (Nüsha)
- Muska ve Tılsımların Menşei
- Müneccim
- Müneccim başı
- Mürid
- Mürşid
- Nâz
- Nazar (Göz değmesi)
- Nazarlık Takmak
- Neptün
- Nigâr
- Niyâz
- Noel, Noel Baba
- Nusb (çoğulu; Ensâb)
- Nübüvvet
- Nücebâ
- Nükabâ
- Okyanus
- Olimpus
- Olimpiyat
- Ölülere Yalvarıp Duâ Etmek
- Örf ve Âdet
- Pîr
- Plutus
- Politeizm (Çokta ıcılık)
- Poseydon
- Putperest
- Râbıta
- Racül, ricâlü'l gayb
- Rûhânî
- Ruh çağırma (İspirtizmaa)
- Ruhçuluk
- Sağcılık
- Sanem
- Satürn
- Saygı Duruşu
- Sekr
- Sekizler
- Sekülarizm
- Selâm secdesi
- Septisizm
- Sfenks
- Sibel
- Siyonizm (Zionizm)
- Sofestâî (Sevfestâî)
- Sofizm
- Solculuk
- Sorumluluktan Kurtulmak Mümkün mü?.
- Sosyalizm
- Şaman (Kam)
- Şathiye
- Şeyh
- Tâğut
- Tahrif
- Tasarruf
- Taş Yapıştırmak
- Tayy-i mekân
- Tayy-i zaman
- Teberrük
- Tecellî
- Tecessüd
- Teferrüc
- Teslis
- Teveccüh
- Tılsım
- Titan
- Trakya (Thrakia)
- Türbe
- Türbelere adak
- Uğursuzluk
- Uknum-akanim
- Umay
- Uranüs
- Üçler
- Ülgen (Ülken)
- Vaftiz
- Vahdet-i şühûd
- Vahdet-i vücud
- Vahiy
- Vefk
- Velâdet
- Venüs
- Vesen
- Vesîle
- Vesvese
- Volkan (Volcanus)
- Yahova
- Yahova şâhitleri
- Yatır
- Yediler
- Yemin
- Yer altı Dünyası
- Yer-Su
- Yıldıznâme
- Zıllullah
- Ziyâret
- Put ve Heykel Konusuyla İlgili Âyet-i Kerimeler
- Konuyla İlgili Geniş Bilgi Alınabilecek Kaynaklar