Batıl İnanışların Kaynakları ve Yayılma Şekilleri
Batıl İnanışların
Kaynakları ve Yayılma Şekilleri:
İslam'ın korkutucu tehditlerine
rağmen batıl inanışların müslümanlar arasında da tutunması ilginç bir olaydır.
Çünkü İslam'a göre neyin hak, neyin batıl; hangi düşünce ve inanışların doğru,
hangisinin ise yanlış olduğu gâyet açıktır. İslam bu konuda insanlığın bütün
inanç kurumlarından çok farklı ve ciddi disiplinler getirmiştir. Bunlar
özellikle "küfür" ve "şirk" kavramlarının içerikleri olarak akâid
âlimleri tarafından her çağda ele alınmış ve açıklanmıştır. Buna rağmen
çoğunun şirke sebep olduğu batıl inanışların, "bid'at" ve hurâfelerin
müslümanlar arasında yer yer yayılması bir türlü önlenememiştir. Dolayısıyla
bu inanışların, esasen nerelerden, hangi kaynaklardan peydahlanıp geldiği ve
hangi yollarla halk arasına yayıldığı önemli bir konudur.
Batıl inanışlar aslında ciddi
şekilde ele alınıp kültür antropolojisi açısından da incelenmeye muhtaçtır. Bu
yapıldığı ve kesin sonuçlar alınabildiği takdirde birçok şirk faktörünün
orijini çok daha net olarak ortaya çıkacaktır. Çünkü bu inanışların çoğu, eski
dinlerin birçeşit kir ve pasakları olarak tarihin akıntısı içinde günümüze
kadar sürüklenip gelmiştir. Hatta bu telakkiler, tarihin seyri içinde çeşitli
yorumlardan ve benzeri daha birçok batıl inanışlardan da beslenerek bugünkü
şekillerini almış olabilirler. Bu açıdan bakıldığında batıl inanışların,
müslümanlar için ne kadar büyük imanî tehlikelerle yüklü olduğunu tahmin etmek
güç değildir.
Özellikle şunu belirtmek
gerekir ki, yüzyıllar önce, örneğin iki üç ay gibi çok kısa bir zaman zarfında
kendi özgür irâdeleriyle ve büyük kalabalıklar halinde İslam'a girmiş olan
topluluklar, fetih ordularının heybeti altında paniğe kapılarak müslüman olmuş
kitlelere oranla eski inançlarından İslam'a çok daha fazla şeyler
taşımışlardır. Bu insanların, İslam'ı severek O'na gönül kapılarını açarlarken
bulundukları özgür ortamda eski dinlerinden hemen sıyrılıp arınmak için pek de
zorlayıcı nedenlerle karşılaştıkları söylenemez. Örneğin vaktiyle dinlerden
birinin saygın birer ruhânî şahsiyetleri iken, gelişen olayların etkisiyle
bir sabah kendilerini İslam'ın içinde bulan insanları bir düşünün. Bunlar,
İslamı birkaç ay içinde kabul eden koskoca bir toplumun arasında artık papucu
dama atılmış bir dinin ruhanileri olarak yaşayabilirler mi idi; ya da müslüman
olsalar bile bu adamlar eski saygınlıklarını koruyabilmek için şimdi de bir
İslam âlimi rolünü hiç mi oynamak istemeyeceklerdi ?!
Bütün bunlar insana çok şeyler
hatırlatmaktadır. Öyle görünüyor ki günün birinde bir şaman rahibiyken ertesi
gün sırtına cübbeyi, başına da kavuğu geçirip hemen bir "Efendi
Hazretleri" oluveren nice insan, bilerek veya bilmeyerek eski dinin
öğretilerini, İslama bulaştırmaktan hiç çekinmedi ve çekinmek için de o zaman
belki bir neden bile bulamadı! İslam'ın, batıl ve yabancı inanışlara karşı ciddi
tavrını o günün henüz yeni müslüman olmuş duygusal ve cahil kalabalıkları
anlayamazlardı. Onlar, asırlar önce Hz. Peygamber (sav)'in Mekke
müşriklerine karşı verdiği zorlu mücadeleleri, çektiği çileleri bilemez ve
takdir bile edemezlerdi. Çünkü Kabe'deki yüzlerce putun nasıl kırıldığını
gözleriyle görmemişlerdi. Onun için de elbette ki putlara ve çeşitli şirk
sembollerine karşı eski müslümanlar kadar hiç de duyarlı olamazlardı. Bugün de
müslümanımsı toplumların durumu aynı değil midir ?
Hz. Peygamber'(sav) in çağını
ve yaşadığı çileleri canlandıran filmler her gün seyredilmektedir. Acaba
bunlardan tevhid inancı doğrultusunda ne kadarlık ders ve ibretler
alınmaktadır ? Çünkü günümüzde müslümanım diyen milyonlarca insanın
hayatında o kadar trajik çelişkiler vardır ki bunlara dokunmaktan bile insan
âdetâ utanç duymaktadır. Örneğin camiden çıkıp biraz sonra bir törene katılan
ve o sırada bir putun karşısında saygı duruşunda bulunan nice insan kılığında
yaratık vardır ki bunlara şirk kavramının ne olduğunu anlatmak mümkün
değildir. Çünkü gerçekten şirkin ne olduğunu anlamak için hem belli bir zaman
gereklidir, hem de bu iş pedagojik bir eğitim meselesidir; Ve çünkü tevhid
bilincine erişemeyen insan hiç bir zaman şirk tehlikelerine karşı kendini
koruyamaz.
Aslında, Allah'a kesin
ifadelerle ortak koşan bir kimseye rastlamak hemen hemen mümkün değil,
denebilir. Örneğin (Haşa !) "Allah, filan güçlerle -ya da- şu kadar sayıdaki
kimselerle birlikte âlemleri yönetiyor" diyen ve böyle inanan hiç kimseye
rastladınız mı? Buna rağmen Kur'ân-ı Kerim, şirk üzerinde çok durmuş, ve Allah
Teâlâ, şirk koşan kimseyi asla afetmeyeceğini kesin şekilde açıklamıştır.
[1]
Öyle ise şirkten anlaşılan
şudur:
İnsanlar çok kesin ifadelerle
Allah'a ortak koşmazlar. Çünkü bu suretle çok fahiş bir mantıksızlık örneği
vereceklerini genellikle bilirler. Dikkat edilirse kafirler bile bu anlamda
şirk koşmazlar. Örneğin bir heykelin karşısında saygı duruşunda bulunacak
kadar basitleşen ve şeytana maskara olan insanlara bile bu eylemleriyle Allah'a
ortak koşup koşmadıklarını sormak âdetâ bir cesaret işidir. Böyle bir soruyu
yöneltecek insana "meczup" ya da "deli" demeleri hatta onu linç etmeleri bile
muhtemeldir. Bu da insanların açıkça ve kolay kolay "Allah'ın ortağı vardır."
diyemeyeceklerini kanıtlamaktadır.
Öyle ise şirkten (yani Allah'a
ortak koşmaktan) gerçek amaç, O'nun kainat üzerindeki mutlak egemenliğini
tanımamaktır.
Şirk suçunun gerçekleşmesine
neden olan sözler, eylem ve tavırlar özet olarak şu beş ana başlık altında
toplanabilir[2]:
[1]
Nisa: 4/48.
[2]
Ferit Aydın, İslam'da İnanç Sistemi, Kahraman Yayınları: 144-146.
ŞİRK
- ŞİRK..
- Şirk ve Küfür İlişkisi
- Şirk En Büyük Zulümdür
- Şirk İnancının Bir Temeli Yoktur
- Allah (c.c.) Şirk Günahını Affetmez
- Şirk Koşmadan Ölenlerin Affedileceği Umulur
- Şirkin Çağdaş Yansımaları
- Güncel Câhilî Eğitimde Şirk
- Şirkin En Belirgin Özelliği olarak Tarihten Günümüze Put ve Putlaştırma.
- Putlara Tapınmanın Sebepleri
- 1- Şefaat Düşüncesi Ve Allah'a Bu Aracılarla Güya Yakın Olma Arzusu
- 2- Aşırı Ta'zim
- 3- Aşırı Sevgi
- Putları Kırmak
- "İbrâhim / İçimdeki Putları Devir / Elindeki Baltayla / Kırılan Putların Yerine / Yenilerini Koyan Kim?".
- Ve Rasûlullah
- Kur'ân-ı Kerim'de Şirkin Tanım Ve Görüntüleri
- Kur'ân-ı Kerim'de Şirk, Şu Şekillerde Tanımlanır 1) Büyük Günah
- 2) Büyük Zulüm
- 3) Büyük Cehâlet
- 4) Apaçık Sapıklık
- 5) Büyük Alçaklık
- 6) Zanna Göre Hareket
- 7) Dünya Hayatına Düşkünlük
- 8) Halkı, Sağlam Temellerden Uzak Tutma
- 9) Şirk Koşanların Kalplerinin Korku ile Doldurulması
- 10) Cennetin Kapılarının Şirk Koşanlara Kapanması
- 11) Tevhid İnancında Olanlara Karşı Düşmanlık
- Şirkin Sebepleri
- 1) İnsanın Kendisini/Hevâsını (Basit Arzu ve Şehvetlerini) Ta ılaştırması
- 2) Ataların Yolunu Körü Körüne Tâkip Etmek, Gelenekleri, Örf ve Âdetleri Yüceltmek, Irkçılık
- 3) Aşırı Hürmet ve Saygı; Diğer Varlıkları Allah ve Rasûlünden Çok Sevmek
- 4- Kibir, Büyüklenme (İstikbar)
- 5- Haddi Aşmak (Taşkınlık)
- 6- Utuv ve Tuğyan (Çılgınlık, Azgınlık)
- 7- İstiğnâ (Kendisini Yeterli Görmek), Zenginlik ve Refahla Şımarma, Dünyevî Endişeler
- 8- Cebbarlık
- 9- Çoğunluğa, Sürüye Uymak; Zanna Tâbi Olmak
- 10- Aklı Kullanmamak, Allah'ı Yeterince Tanımamak; Câhillik, Allah'ı ve O'nun Tasarruflarını bilmemek.
- 11- Sadece Hissedilebilene, Beş Duyu ile Algılanılabilene İnanıp, Hissedilemeyeni İnkâr, Duyu Organlarının İlâhlaştırılması, Gayba İman Etmeme.
- 12- İnsanlara Tevhidî Dâvetin Yeterli Şekilde Yapılmaması
- 13- Yarını/Âhireti Uzak Görmek, Önemsemeyip İhmal Etmek, Bâtıl Umutlar
- 14- Şeytanın Aldatması, Şirk Düzenlerinin ve Müşrik Çevrelerin (İslâm'a Teslim Olmayan Ailenin, Arkadaş Grubunun, Medyanın, Eğitimin) Etkisi.
- Şirkin Çeşitleri
- 1) Şirk-i İstiklâl
- 2) Şirk-i Teb'iz
- 3) Şirk-i Takrib
- 4) Şirk-i Taklid
- 5) Şirk-i Esbab
- 6) Şirk-i Ağraz
- Şirk İçin Bazı Örnekler
- Allah'ın Sıfatları Konusunda Şirke Düşmek
- Hâkimiyet Şirki
- Allah'tan Başka İlâh Kabul Etmek
- Allah'tan Başka Rabler Edinmek
- Yakınlaştırma ve Vâsıta Anlayışıyla; Şefaatçi Kabulü ile Düşülen Şirk
- Allah İle İnsanlar Arasında, İbâdetleri Allah'a Çıkaran Ve Aracılık/Arabuluculuk Yapan Varlıklar Olduğuna İnanmak
- Velî/Dost Edinme Şekliyle Şirk; Mü'minleri Bırakıp Kâfir ve Münâfıkları Velî/Dost Edinmek
- Herhangi Bir İbâdet Şekliyle, Özellikle Duâ Hususunda Şirke Girmek, İbâdeti Allah'tan Başkasına Yapmak
- Allah ve Rasûlü'nden Geldiği Kesinlikle Sâbit Olan Nasslara, Hükümlere Bir Bütün Olarak Tümüne İnanmamak
- Kur'an'la, Sünnetle, Dinle, Peygamberle Alay Etmek, Onlara Hakaret Etmek
- Allah'tan Başkasına Tevekkül Etmek, Mutlak İtimad ve Güven Duymak
- Sevgi, Hürmet ve Bağlılık Yönüyle Şirk. Bir İnsanı veya Nesneyi, İdeolojiyi Aşırı Şekilde Severek Putlaştırmak
- Allah'tan Başkasının da Gaybî Yollarla Fayda ve Zarar Verebileceğine İnanmak
- Allah'ın Âyetlerinden Yüz Çevirmek
- İtaat ve İttibâ Yoluyla Şirk. Tâğutların Hükmünü Allah'ın Hükmüne Tercih Etmek, İslâm'ın Yaşanıp Kur'an'ın Hâkim Olmasını İstememek, Rasûlullah'
- Kötülüğü Hoş Karşılayıp Yayılmasına Seyirci Kalmak, Kötülüğü Emretmek
- Korku Yönüyle Şirk
- Cibt ve Tâğuta da İnanmak
- Tasarruf ve Hulûl Yoluyla Şirk.
- Kur'an'ın Zâhirî Mânâsına Ters Düşen Bâtınî Anlamlarının Olduğuna, Bunları da Ancak İlham Aracılığıyla Az Sayıda İnsanların Bilebileceğini İddia Et
- Tevhid Ehli Bir Mü'mini Haksız Yere Tekfir Edip Katlini Helâl Saymak.
- İttibâ Şirki
- Büyük ve Küçük Şirk; Açık Şirk ve Gizli Şirk.
- Gizli Şirk.
- Küçük Şirk.
- Gizli Şirk Örneği Olarak Riyâ.
- Riyânın Dereceleri
- Şirkin Zararları
- Bâtıla İman
- Hevânın Putlaştırılması
- Hevânın İlâh Haline Getirilmesi
- Hevâsına Uyanların Özellikleri
- İlâh Nedir?.
- İlâh'ın Kur'an'daki Iki Mânâsı
- İlâh Düşüncesi
- Putlaştırılıp İlâh Haline Getirilen Bâtıl Ta ı Anlayışları
- Elfâz-ı Küfür
- Çevrede Çokça Duyulan Elfâz-ı Küfürden Bazıları (Söyleyeni Şirke Düşürmesinden Korkulan Çirkin Sözler) Allah'la İlgili
- b- Dinle İlgili
- c- Cennet, Melek ve Kaderle İlgili
- Ef'âl-i Küfür
- a- Puta tapmak
- b- Mushafı Pisliğe Atmak Gibi Saygısızca Davranmak
- c- Gayr-i Müslimlerin Tapınaklarına İbâdet Kasdıyla Gitmek
- d- İbâdet Kasdıyla Herhangi Bir Şahsa Secde Etmek
- e- Ölülerden duâ ederek bir şey istemek, kabirleri tapınak yapmak
- f- Haç Takınmak
- g- Ğıyar ve Zünnâr
- h- Mecûsî ve Yahûdi Şapkası
- i- Sihir
- Hurâfe.
- Allah Teâlâ'nın Birliği ve Şirk.
- Tevhid ve Tâğutlarla Mücadele
- Şirk Ehli Müşriklerle Mücâdele
- Müşrik.
- Şirk İnancının Ortaya Çıkması
- Müşriklerin Özellikleri
- İrtidat ve Mürted.
- Mürtedin Kişiliği
- Mürtedliğe Yol Açan Sebepler
- Bir Müslümanı Mürted Yapan Tavırlar
- Mürtede Karşı Tavır
- Şirk Kavramı
- Şirkin İçyüzü ve Müşrik Kişinin Psikolojisi
- Şirkin Tarihsel Kökeni
- Şirk Çeşitleri
- 1-Animizm (Ruhlara Tapma İnancı)
- 2- Fetişizm (Büyü ve Korku Dini)
- Fetişizmin İçyüzü.
- Müslüman Toplumlarda Fetişist Eğilimler (Büyü, Fal, Havas, Astroloji, Rabıta, Meditasyon vs.)
- Batıl İnanışların Kaynakları ve Yayılma Şekilleri
- a) Her Türlü Büyü
- b) Fal Ve Her Türlü Kehanet
- c) Ermişliğe Bağlanan Kehanetler
- d) Ölüyü Ya Da Faniyi Ta ılaştırma
- e) Eşya ve Olaylarda Birtakım Kutsal Gizemler Bulunduğuna İnanmak
- 3- Düalizm (Seneviyye Çift Ta ıcı Din)
- Kur'ân-ı Kerim'de Şirk ve Müşrikler
- Kur'an-ı Kerim'e Göre Şirk Koşan İnsanın Ruhsal Yapısı
- Kur'ân-ı Kerim, Müşrik Anne Ve Babaların, Mümin Çocuklarına Ne Diyor
- Tevhid İnancının Terk Edilmesi Ve Çok İlahlı Dinlerin Ortaya Çıkışı
- Konuyla İlgili Geniş Bilgi Alınabilecek Kaynaklar