Kısıtlıya Malın Verilmesi
Kısıtlıya Malın Verilmesi:
Vasî erginlik çağına gelen fakat
henüz reşit olmayan yetime miras teslim etse ve mal zayi olsa Ebû Yûsuf ve İmam
Muhammed'e göre bunu vasînin tazmin etmesi gerekir. Çünkü, o, verilmemesi
gereken kişiye malı vermiş olur. Allah Teâlâ şöyle buyurur: "Yetimleri
erginlik çağına gelinceye kadar yetiştirip deneyin. Onların akılca
olgunlaştıklarını görürseniz, mallarını kendilerine verin." (4/Nisâ, 6).
Buna göre küçük, ergin olunca hemen malı kendisine teslim edilmez ve reşid olup
olmadığı, yani malım yerinde kullanıp kullanamayacağı araştırılır. Ebû Hanîfe'ye
göre prensip olarak erginlikle mâlî velâyet kalkar, fakat bir önlem olarak en
geç 25 yaşına kadar mal yetime teslim edilmeyebilir. Çoğunluğa göre ise yetim
rüşd (olgunluk) hali gösterinceye kadar yaşı ne kadar ilerlerse de malî velâyet
devam eder.
Bu yüzden rüşd yaşı kültür,
eğitim, ekonomik, sosyal, fizik, çevre gibi etkenlerin altında değişik yaşlarda
gerçekleşir. Ülkeler uygulamada kolaylık sağlamak amacıyla bu konuda standart
bir yaşı esas alma yoluna giderler. Meselâ; Osmanlı Devleti uygulamasında 1288
tarihli bir padişah fermanı yirmi yaşını doldurmamış kişilerin rüşd davalarının
geri çevrilmesini emreder (Ali Haydar, Duraru'l-Hukkâm, III, 79 vd.; Hamdi
Döndüren, Delilleriyle İslâm Hukuku, İstanbul 1982, s.130,131) Bu yaş Türkiye'de
18, Mısır, İngiltere, Almanya ve Fransa'da 21 yaş olarak belirlenmiştir (bk.
Hıfzı Veldet Velidedeoğlu, Tilrk Medeni Hukukunun Umumî Esasları, İstanbul 1968,
II, 56).
Mâlikîler de yetime malın teslimi
konusunda Ebu Yusuf ve İmam Muhammed'le aynı görüştedir. Buna göre kısıtlının
malını rüşdten sonra, bir delil olmadan verme konusunda vasinin sözü kabul
edilmez. Çünkü âyette şöyle buyurulur: "Mallarını yetimlerin kendilerine
verdiğiniz zaman, bu konuda Şahit tutun. Hesap görürü olarak Allah yeter."
(4/Nisâ, 6).
Hanefîlere göre, vasî tasarruf
yetkisi bulunan konularda tasdik olunur. Bu yüzden vasînin eksik ehliyetli ile
ilgili harcamaları delilsiz olarak kabul edilir. Aşağıdaki durumlar bundan
müstesnadır.
VASİYET
- VASİYET..
- Vasiyet Çeşitleri
- Vasiyetin Meşruiyeti
- Dînî Açıdan Vasiyetler
- Vasiyetin Şartları
- Vasiyetin Hukuki Hükümleri
- Hadis Usülü Istılahında Vasiyet
- Vasiyet; Anlam ve Mâhiyeti
- Vasiyet Çeşitleri
- Vasiyetin Meşrûiyeti
- Vasiyetin Hükmü
- 1) Vâcip Vasiyetler
- 2) Müstehap Vasiyetler
- 3) Mubah Vasiyetler
- 4) Mekruh Vasiyetler
- 5) Haram Vasiyetler
- Vasiyetin Rüknü
- Vasiyetin Şartları
- a- Mûsîde/Vasiyette Bulunan Kimsede Bulunması Gereken Şartlar
- b- Mûsâ Lehle/Kendisine Vasiyet Edilen Şahısla İlgili Olan Şartlar
- c- Mûsâ Bihte/Vasiyet Edilen Şeyde Bulunması Gereken Şartlar
- Vasiyetin Hukukî Hükümleri
- Vasiyye Bi'l-Menfaa
- İkinci Mânâda Vasiyet
- 1- Vasıyyi Muhtar
- 2- Vasiyyi Mensup (Tayin Edilmiş Vasî)
- Hadis Usülü Istılahında Vasiyet
- Vesâyet
- Vesâyet Akdinin Meydana Gelme Şartları 1- Vasî İle İlgili Şartlar
- 2- Vasî Tayin Edenle İlgili Şartlar
- 3- Vesâyetin Konusu
- 4- Vesayet Akdinin Yapılışı
- Vasînin Tasarrufları Vasînin Alım-Satımı
- Vasînin Vekil Veya Başka Bir Vasî Tayin Etmesi
- Vasînin Diğer Tasarrufları
- Kısıtlıya Malın Verilmesi
- Vasînin Delil Getirmedikçe Tazminle Yükümlü Olacağı Durumlar
- Vasînin Azledilebileceği Haller
- Kur'ân-ı Kerim'de Vasiyet Kavramı
- Hadis-i Şeriflerde Vasiyet