Efendi
Efendi:
Sözü geçen,
buyruğu yürüyen, itiraz edilmeksizin kendisine uyulan kimse. Tasavvufta; şeyh,
pir. Doğu geleneğinde padişah efendi, tebaa onun kullarıdır. Hükümdar, emri
altındakilere: "kullarım", onlar da sultanlarına "efendimiz (mevlânâ,
seyyidenâ)" diye hitap ederler. Aslında efendi (seyyid, mevlâ) köle sahibi
demektir. Buradan kalkan dervişler, şeyhlerine "efendi", "efendimiz", "efendi
hazretleri" gibi ünvanlar verir, kendilerini de onun kulları yerine korlar. Şeyh
ise müritlerinden; "bendelerim", "kullarım" diye söz eder. Şeyhe şah ve sultan
da denir. "Efendi ne isterse etmek gerek / Kuluz biz düşer mi sual eylemek"
(İzzet Molla). (s. 163-164)
VELÎ
- VELÎ/ DOST..
- Velî; Anlam ve Mâhiyeti
- Allah'ın Mevlâ ve Vâli Oluşu
- Allah'ın Veli Oluşu. Allah'ın Sıfatı Olarak el-Velî
- el- Mevlâ
- el-Vâli
- Allah Kimlerin Velîsidir?.
- Allah Bazı Kimselere Dost Değildir
- Dostun Nitelikleri Velâyette/Dostlukta Aranan Özellikler
- Dost Olmak; Allah'a, Rasûlüne ve Mü'minlere. Allah ve Rasûlüne Dost Olmak
- Müslümanların Birbirleriyle Dostlukları
- Kur'ân-ı Kerim'de Velî ve Velâyet (Dost ve Dostluk) Kavramı
- Peygamber ve Onun Yolunu İzleyenler Dışındakileri Dost Kabul Edenler, Âhirette Büyük Pişmanlık Duyacaklar
- O Gün Dostlar, Düşman Kesilecek
- Başta Yahûdiler Olmak Üzere Ehl-i Kitab'ın Çoğu, Kâfirlerle/İnkârcı Ateistlerle Dostluk Ederler
- Tâğutları Velî/Dost Edinmek
- Allah'ın Düşmanlarını ve Mü'minlerin Düşmanlarını Dost Edinmek
- Zâlimlerle Dostluk
- Onursuz Kâfirleri Dost Edinenler, İzzet ve Şerefi Onların Yanında mı Arıyor?.
- Mü'minlerin Kâfirleri Velî/Dost Edinmesi
- Düşmanlıkta Aşırı Gidilmemesi, Düşman Bir Toplumun Bir Gün Dost Olabileceği
- Düşmanı Yakın Bir Dost Haline Getirmek İçin Güzel Tavır
- Hadis-i Şeriflerde Velâyet/Dostluk.
- Düşmanlık ve Dostluk; Tevhidin Gereğidir, İmanın Dışa Yansımasıdır
- Velîliği Gerekli Olanlar
- Velî Edinilmesi Yasak Olanlar
- Velâyetin Siyasî Görüntüleri
- Siyâsî Anlamda Velâyet-Kadın İlişkisi
- Müslüman Olmayan Akrabalarla Dostluk ve İlişki
- Evliyâullah / Allah'ın Velîleri Kimlerdir?.
- Tasavvuf Etkisiyle Velî ve Evliyâ Kavramlarında Anlam Kayması
- Tasavvuftaki Evliyâ Nasıl Bir Kişiliktir?.
- Velî Kültü Velî kültünün kaynağı ve mâhiyeti
- Velî Kavramıyla İlgili Bazı Tasavvufî Terimler Velî Kavramının Tasavvufî Yorumla Anlaşılmasına Yardımcı Olabilecek Bazı Tasavvufî Kavramlar
- Abdal
- Arâis-i Hak
- Arbede
- Ârif
- Atılan ok geri dönmez
- Azrâ
- Bed duâ
- Bekçi
- Beşler
- Bî-reng
- Büdelâ
- Cihad
- Çaput
- Çarpmak
- Derviş
- Destur
- Dörtler
- Efendi
- Efrâd
- Eren
- Evliyâ
- Evliyâiye
- Evtâd
- Fal
- Fenâ fillâh
- Fenâ fişşeyh
- Feyz
- Firâset
- Gavs
- Gayb erenler
- Habîbiye
- Hâce, hâcegân
- Hâcib-i Hak
- Hâtemu'l-Evliyâ
- Hatm-i Hâce
- Hayâl
- Hayzu'r-ricâl
- Hıfz
- Himmet
- Hulûl
- Hulûliye
- Hurriyye
- İlhâm
- İmâmân
- İnhinâ
- İnsân-ı Kâmil
- İrfân
- İhvân
- İstiğâse
- İstimdâd
- Istişfâ'
- İşrâf
- Keşf
- Kırklar
- Kıtmîr
- Kutb (kutub)
- Meded
- Mürid
- Mürşid
- Nâz
- Nazar
- Niyâz
- Nübüvvet
- Nücebâ
- Nükabâ
- Pîr
- Râbıta
- Racül, ricâlü'l gayb
- Rûhânî
- Sâlik
- Sekr
- Sekizler
- Selâm secdesi
- Şeyh
- Tarîkat
- Tasarruf
- Tayy-i mekân
- Tayy-i zaman
- Teberrük
- Tecellî
- Tecessüd
- Teferrüc
- Teveccüh
- Türbe
- Üçler
- Vahdet-i şühûd
- Vahdet-i vücud
- Vahiy
- Velâdet
- Vesîle
- Yatır
- Yediler
- Zıllullah
- Ziyâret
- Not
- Velâyet/Dostluk Konusuyla İlgili Âyet-i Kerimeler
- Velâyet/Dostluk Konusuyla İlgili Hadis-i Şerif Kaynakları
- Konuyla İlgili Geniş Bilgi Alınabilecek Kaynaklar